هوش مصنوعی در خدمت پیشگیری از حوادث و ارتقای فرهنگ ایمنی در محیط کار

به گزارش ایکنا از البرز، فرید نجف‌نیا، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان البرز، روز دوشنبه، 28 مهرماه در همایش ملی «چشم‌انداز صفر» که در تالار شهیدان نژاد‌فلاح کرج برگزار شد، با تأکید بر اهمیت پیشگیری از حوادث در محیط کار، نقش کارشناسان ایمنی، بهداشت و محیط زیست را فراتر از اجرای مقررات معرفی کرد و گفت: آن‌ها نه تنها مجریان قوانین و دستورالعمل‌ها هستند، بلکه مشاوران راهبردی و همیاران مدیریت ریسک محسوب می‌شوند. آن‌ها نگهبان سلامت عمومی، حافظ جان انسان‌ها و پشتیبان ثبات کسب‌وکارها هستند. نقش این متخصصان در کاهش آسیب‌های انسانی و اجتماعی غیرقابل انکار است.

وی بیان کرد: هر ساله شاهد قربانیان سقوط، برق‌گرفتگی، گازگرفتگی، انفجار و بی‌احتیاطی هستیم، اما بسیاری از این حوادث قابل پیشگیری است. هر حادثه صرفاً یک اتفاق فردی نیست؛ این رویدادها زنجیره‌ای از پیامدهای قضایی، اقتصادی، درمانی و روانی را برای خانواده و جامعه ایجاد می‌کنند. از این‌رو، پیشگیری از حادثه نه تنها یک ضرورت انسانی، بلکه یک وظیفه اجتماعی و حقوقی است.

نجف‌نیا بر لزوم تغییر رویکرد از واکنش به حادثه به پیش‌بینی و پیشگیری مبتنی بر داده تأکید کرد و افزود: جهان امروز به جای تمرکز بر مدیریت پس از وقوع حادثه، حرکت به سمت تحلیل داده‌ها، پیش‌بینی و اقدامات پیشگیرانه را در دستور کار قرار داده است. این رویکرد علاوه بر کاهش هزینه‌ها و خسارات، همسو با اهداف دستگاه قضایی نیز است که پیشگیری از وقوع جرم و آسیب را در اولویت قرار داده است.

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان البرز هوش مصنوعی را به‌عنوان ابزاری تحول‌آفرین در پیشگیری از حوادث معرفی کرد و گفت: هوش مصنوعی قادر است با تحلیل داده‌ها، شناسایی نقاط پرخطر، پایش لحظه‌ای محیط‌های کاری و تولید آموزش‌های هدفمند، نقش مؤثری در کاهش وقوع حوادث ایفا کند. این فناوری می‌تواند کارشناسان را به همیاران هوشمند در عرصه ایمنی تبدیل کند.

نجف‌نیا درباره مسئولیت مدیران و کارفرمایان افزود: سرمایه‌گذاری در ایمنی، سرمایه‌گذاری در نیروی انسانی و استمرار تولید است. مدیران و کارفرمایان باید تخصص کارشناسان را به‌عنوان یک منبع استراتژیک جدی بگیرند و از توان علمی و عملی آن‌ها بهره‌برداری کامل کنند.

وی همچنین به توسعه نقش کارشناسان در فضای فناوری اشاره کرد و گفت: کارشناسان باید با پذیرش فناوری‌های نوین و ابزارهای داده‌محور، فرآیندهای پیش‌بینی، تحلیل و طراحی مداخلات مؤثر را ارتقا دهند. این امر موجب می‌شود اقدامات پیشگیرانه نه تنها سریع‌تر و دقیق‌تر، بلکه هدفمند و کارآمد باشد.

نجف‌نیا در پایان بر اهمیت تدوین چارچوب‌های حقوقی شفاف برای استفاده از داده‌ها و ابزارهای هوشمند تأکید کرد و افزود: همکاری بین نهادهای اجرایی، استانداری، اداره کار، دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان، می‌تواند به طراحی سامانه‌های جامع پایش و هشدار حوادث کار منجر شود. اجرای چنین رویکرد پیشگیرانه‌ای، جان انسان‌ها را حفظ می‌کند، پرونده‌های قضایی را کاهش می‌دهد، مسئولیت‌پذیری کارفرمایان را افزایش می‌دهد و تعامل مؤثر بین فناوری و نهادهای اجرایی و قضایی را ممکن می‌کند.