بازپروری زندانیان بدون فرهنگ و ایمان ممکن نیست

علی‌اصغر فتحی، مدیرکل زندان‌های البرز در گفت‌وگو با ایکنا از البرز با اشاره به اهمیت پرداختن به امور فرهنگی و قرآنی در ندامتگاه‌ها اظهارکرد: ما برای هر روز هفته برنامه‌های فرهنگی و قرآنی مشخصی طراحی کرده‌ایم که به‌صورت منظم در زندان‌ها اجرا می‌شود. کارشناسان مجرب، روحانیون و مدرسین قرآن در زندان‌های استان فعالیت می‌کنند و ارائه آموزش‌های دینی، قرآنی و فرهنگی را بر عهده دارند.

وی با بیان اینکه فعالیت‌های فرهنگی در زندان‌ها محدود به کلاس قرآن نیست، افزود: ما در حوزه‌های متنوعی از جمله تئاتر، سرود، سینما، ورزش و هنرهای تجسمی نیز برنامه‌های منسجم و هدفمند اجرا می‌کنیم. برای مثال، مربی تئاتر زندان‌های استان یکی از چهره‌های شاخص و شناخته‌شده استان است و مربیان سرود نیز به تفکیک برای آقایان و بانوان در حال فعالیت هستند.

فتحی ادامه داد: علاوه بر ظرفیت‌های درون‌سازمانی، همکاری نزدیکی نیز با نهادهای فرهنگی و ورزشی بیرون از زندان داریم. در همین راستا، تفاهم‌نامه‌هایی با فدراسیون ورزش‌های همگانی، انجمن سینمای جوان و ... امضا شده که زمینه‌ساز اجرای برنامه‌های فرهنگی در سطحی وسیع‌تر شده است.

مدیرکل زندان‌های البرز با تأکید بر بهره‌گیری از ظرفیت بخش خصوصی در اجرای برنامه‌های فرهنگی تصریح کرد: امور فرهنگی زندان‌ها در قالب قراردادهایی به بخش خصوصی واگذار شده تا با جذب نیروهای متخصص، این حوزه به‌صورت حرفه‌ای‌تر دنبال شود. این واگذاری‌ها موجب ارتقای سطح کیفی برنامه‌ها و تنوع بیشتر در محتوا شده است.

وی در ادامه به فعالیت‌های قرآنی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر برنامه‌های مختلفی در زمینه حفظ و قرائت قرآن کریم، آموزش مفاهیم قرآنی، نهج‌البلاغه و اقامه نماز جماعت در زندان‌ها در حال اجراست. این فعالیت‌ها تنها آموزش نیست، بلکه بستری برای بازسازی روحی و فکری زندانیان و کمک به بازگشت مؤثر آنان به جامعه است.

مدیرکل زندان‌های البرز توضیح داد: یکی از ویژگی‌های فعالیت‌های قرآنی، نقش آن در طبقه‌بندی و ارزیابی زندانیان است. افرادی که موفق به حفظ قرآن و یادگیری مفاهیم آن می‌شوند، از سوی شورای طبقه‌بندی به‌عنوان زندانیان شایسته معرفی می‌شوند و این پیشنهاد به مقام قضایی ارائه می‌شود.

این مسئول بیان کرد: در صورتی که مقام قضایی موافقت کند، این زندانیان می‌توانند از ارفاقات قانونی مانند آزادی مشروط، عفو موردی و مرخصی‌های تشویقی برخوردار شوند. به این ترتیب، فعالیت‌های فرهنگی و دینی نه تنها ابعاد معنوی دارند، بلکه می‌توانند در سرنوشت قضایی زندانیان نیز تأثیرگذار باشند.

فتحی همچنین از برگزاری جشنواره‌های مختلف در سطح زندان‌ها خبر داد و گفت: جشنواره‌های فرهنگی، هنری و ورزشی هم در سطح اندرزگاه‌ها، هم در سطح زندان و هم در سطح ملی برگزار می‌شود. در حوزه ورزش، مسابقاتی مانند طناب‌کشی، فوتسال (گل‌کوچیک)، والیبال و ورزش‌های همگانی اجرا می‌شود و برگزیدگان این مسابقات در سطح استان و کشور مورد تقدیر قرار می‌گیرند.

وی افزود: جشنواره‌های هنری ما نیز شامل تئاتر، شعر، هنرهای تجسمی و سرود می‌شود که آثار برگزیده علاوه بر تقدیر در زندان، در رسانه‌ها نیز بازتاب پیدا می‌کند.

این مسئول در پایان خاطرنشان کرد: نگاه ما به فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی در زندان‌ها، نگاهی راهبردی و بلندمدت است؛ چرا که معتقدیم اصلاح واقعی زمانی رخ می‌دهد که رفتار، نگرش و باورهای درونی افراد تغییر کند. برنامه‌های فرهنگی ما در همین راستا طراحی شده و خوشبختانه نتایج قابل قبولی نیز به‌دنبال داشته است.