احیای عید غدیر؛ از تکریم ولایت تا اطعام محبان علوی
جایگاه و اهمیت روز عید غدیر تا آنجاست که علاوه بر آیات شریف قرآن کریم در احادیث و روایات متعدد از پیامبر(ص) و معصومین(ع) سفارش ویژه‌ای برای بزرگداشت این روز شده و در روایات از این روز به عید الله‌اکبر تعبیر شده است.
به گزارش ایکنا از البرز، بدون شک واقعه غدیرخم، نقش سرنوشت‌سازی در تعیین مسیر آینده اسلام داشته است. در این واقعه، پیامبر اسلام(ص) مهم‌ترین مأموریت دوران پیامبری خود را به انجام رساند.
غدیر، روز اکمال دین، اتمام نعمت و موجب خشنودی خداست، غدیر روز بزرگ، روز گشایش و روز تکامل است. غدیر، نه تاریخ است، نه جغرافیا و نه روایت، بلکه ولایت است، پیشوند غدیر، رسالت است و پسوند آن، ولایت و امامت.
عید غدیر یکی از مهم‌ترین و با ارزش‌ترین عید در نزد مردم ایران است. شور و حال وصف‌ناپذیری که در این عید وجود دارد در اعیاد دیگر دیده نمی‌شود و دلیل آن همان‌طور که بیان شد به خاطر عشق و علاقه‌ای است که مردم ما به حضرت علی(ع) دارند.
واقعه غدیر از ابعاد مختلف و از جهات متفاوت، دارای درخشندگی و تلألو خاصی در تاریخ اسلام است و امروزه مردم در این روز بزرگ به شادی و شرور می‌پردازند. جایگاه و اهمیت روز عید غدیر تا آنجاست که علاوه بر آیات شریف قرآن کریم در احادیث و روایات متعدد از پیامبر(ص) و معصومین(ع) سفارش ویژه‌ای برای بزرگداشت این روز شده و در روایات از این روز به عید الله‌اکبر تعبیر شده است.
وقتی پیامبر(ص) در حجةالوداع روز پنجشنبه، هجدهم ماه ذی‌الحجه به غدیرخم رسیدند، جبرئیل بر حضرت نازل شد و آیه 67 سوره مائده را در مورد نصب امیرالمؤمنین علی(ع) خواند؛ «یا ایها الرسول، بلغ ما انزل الیک من ربک، فان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله یعصمک من الناس...؛ ای پیامبر آنچه از سوی پروردگارت بر تو نازل شده ابلاغ کن، اگر انجام ندادی، رسالت او را ابلاغ نکردی و خداوند تو را از مردمان حفظ خواهد کرد.»
مرحوم علامه امینی در جلد اول کتاب «الغدیر» نام 30 نفر از دانشمندان اهل سنت را آورده است که گفته‌اند: این آیه در روز غدیرخم در مورد علی بن ابیطالب نازل شده، نشانی کتاب‌ها حتی شماره صفحه کتابی که از آن نقل شده در کتاب الغدیر نوشته شده است.
دومین آیه، آیه سوم از سوره مبارکه مائده است. پس از سخنان پیامبر(ص)، هنوز مردم متفرق نشده بودند که جبرئیل نازل شد و این آیه را آورد «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا؛ امروز دین شما را کامل ساخته و نعمتم را بر شما تمام کردم و به اینکه دین شما دین اسلام باشد، راضی شدم.» نام 16 نفر از دانشمندان اهل سنت با ذکر کتاب و اشاره به صفحه مورد نظر آمده است که همگی آنها گفتند: این آیه در روز غدیرخم بعد از نصب علی بن ابیطالب به‌وسیله رسول خدا نازل شده است.
فضیلت عید غدیر خم
علامه سیدمحمدحسین حسینی طهرانی(ره) در جلد نهم از کتاب امام‌شناسی، حدیثی را از امام رضا(ع) در فضیلت عیدغدیر، به نقل از مناقب ابن‌شهر آشوب نقل کرده و می‌فرماید: «روز غدیر در آسمان مشهورتر از روی زمین است و خداوند تعالى در بهشت فردوس قصرى دارد که یک خشت آن نقره و یک خشت آن از طلاست و در آن صد هزار قبه(اطاقى که سقف آن به شکل گنبد مستدیر است) و صد هزار خیمه از یاقوت سبز است، خاک آن مشک و عبیر است و در آن چهار نهر است: نهرى است از خمر (شراب مست‌کننده) و نهرى است از آب و نهرى از شیر و نهرى است از عسل. در اطراف و جوانب آن قصر درختانى است که همه‌گونه میوه‌ها را دارند و بر آنها پرندگانى است که بدن‌هایشان از لؤلؤ و بال‌هایشان از یاقوت است و به انواع نغمه‌ها و آوازها نغمهسرایی می‌کنند. چون روز غدیر شود اهل آسمانها داخل این قصر می‌شوند و خداوند را تسبیح و تقدیس مىنمایند و تهلیل مىگویند. آنگاه این مرغان به پرواز درمىآیند و خودشان را در آب مىافکنند و سپس از آب بیرون آمده و بدنهاى تر و تازه خود را در آن مشک و عبیر مىمالند و چون فرشتگان جمع شوند همه این مرغان به پرواز مىآیند و آن مشک و عبیر بدن خود را بر آنان مىپاشند و آن ملائکه در آن روز آنچه بر سر فاطمه(س) نثار شده است براى همدیگر به رسم هدیه مىبرند. چون روز غدیر به پایان مىرسد، ندایی به آنان مىرسد. برگردید و در منازل و مراتب خود مستقر شد، خداوند به جهت گرامى داشتى که براى محمد و على نموده است، شما را از هر خطرى و از هر لغزشى تا سال دیگر، چنین روزى در مصونیت و امن قرار داده است.
اعمال سفارش شده برای روز عید غدیر
عبادات و اعمال زیادی برای روز عید غدیر از جمله غسل، خواندن زیارت امیرالمؤمنین(ع) در روز غدیر، مصافحه کردن، روزه و نمازهای مستحبی مخصوص این روز در مفاتیح‌الجنان معرفی شده است.
رفع حاجت مؤمنان از جمله اعمالی است که اسلام برای آن ارزش خاصی قائل شده است و ائمه آن را از چند طواف برتر می‌دانند، در روز غدیر این عمل فضیلت بیشتری دارد. امام علی(ع)، فرمودند: «کسی که مؤمنان را در روز غدیر تکفل کند نزد خدای متعال من ضامنش هستم که از کافر شدن و پریشان شدن در امان باشد.»
یکی از اعمال سفارش شده در روز عید غدیر اطعام دادن است. خوشبختانه در سال‌های اخیر به این سنت حسنه در کشور ما ترویج داده شده و امسال بیش از هر سال دیگری شاهد اطعام علوی در سراسر کشور هستیم.
امام صادق(ع) فرمود: «غذا دادن به یک مؤمن در روز عید غدیر ثواب اطعام یک میلیون پیامبر(ص) و صدیق در رأس آنها خود ائمه معصومین و یک میلیون شهید در رأس آنها حضرت عباس و شهدای کربلا و یک میلیون فرد صالح در حرم خداوند را دارد.»
در جای دیگر ایشان فرمودند: غذا دادن به یک نفر در این روز مانند غذا دادن به همه پیامبران و صدیقان است، به گونه‌ای که امام صادق(ع) اصلاً این روز را روز «اطعام الطعام» نامیدند.
امام صادق(ع) فرمود: عید غدیر، روزى است که رسول خدا(ص)، على(ع) را به عنوان پرچمدار براى مردم برافراشت و فضیلت او را در این روز آشکار کرد و جانشین خود را معرفى کرد، بعد به عنوان سپاسگزارى از خداى بزرگ آن روزه را روزه گرفت و آن روز، روز روزه دارى و عبادت و طعام دادن و به دیدار برادران دینى رفتن است. آن روز، روز کسب خشنودى خداى مهربان و به خاک مالیدن بینى شیطان است: پس چه نیکوست در این عید بزرگ ضمن تهیه بهترین غذا برای خانواده، مؤمنان را نیز اطعام دهیم تا این سنت شریف فراموش شده احیا شود.
منابع:
الغدیر
بحارالانوار
مفاتیح‌الجنان
