Lokman Hekim ve nasihatları

Hz. Davud döneminde yaşayan Lokman hekim, büyük bilgisi, öğüt ve ahlaki hikayeler vermesiyle tanınıyordu.

Lokman Hekim hakkında birçok görüş beyan edilmiştir. Bazıları büyük bir bilim adamı ve ahlaki şahsiyet olduğunu söyler. Bazıları Allah’ın Peygamberi olduğuna inanır. Bazıları ise güzel ahlaki vasıfları sebebiyle yüce bir mânevî mertebeye ulaşmış bir köle olduğunu ve  efendisi tarafından özgür bırakıldığını söyler.

Çok yönlü bir kişiliğe sahip olduğu için Lokman Bel‘am, Ahikar ve Ezop gibi tarihî şahsiyetlerle karşılaştırılmıştır.

Eski Arap kıssalarında Lokman, Âd kavmine mensup bir kişi olarak takdim edildiği gibi İslami kaynaklarda İsrâiloğulları’ndan biri olarak da gösterilmektedir. Bazı kimseler onun Habeşli bir köle olduğuna da inanırlar.

Lokman, Hz Davud’a hukuki konularda yardımcı olan biriydi. Lokman’ın vasıfları arasında Allah’a şirk koşmamak, insanlara karşı tevazu sahibi olmak, yavaş yürümek, hayatta ölçülü olmak, derin düşünmek, susmak, güvenilir olmak, doğruluk ve insanların ihtilaflarını çözmek yer almaktadır.

Kur’an-ı Kerim’in Mekke’de nâzil olan 31. suresi Lokman adını taşımaktadır. Bu surede oğluna verdiği 10 ahlaki nasihatten bahsedilmektedir. Allah’a şirk koşmamak, namaz kılmak, iyiliği emretmek, kötülükten sakındırmak, zorluklara sabretmek, tevazu sahibi olmak, yaşamda ölçülü olmak , yüksek sesle konuşmamak Lokman’ın oğluna nasihatlerinden bazılarıdır.

Aynı halde din kitaplarında da bu nasihatların bahsi geçemektedir. Örneğin yolculukta ve yapılan işlerde istişare etmek, gülümsemek, cömert davranmak, arkadaşa yardım etmek, davete icabet etmek..

Lokman Allah’ı hatırlayan bir kimsenin daima iyi bir arkadaş olduğuna inanıyordu. Böyle bir kişinin ameli insan fayda sağlar ve İlâhi rahmete vesile olur.

Ayrıca Lokman’a göre bin dostun olması insana az, bir düşmanının olması ise çoktur.

Lokman normal bir insan olmasına rağmen zihni kapasitesi ve zekası yüksekti. Bir arkadaşı Lokman’a bu kadar ilmi nasıl elde ettiğini sorduğunda cevap olarak sahip olduğu herşeyin Allah’ın iradesi sayesinde daha sonra güvenilir olmak, doğru söylemek ve çok fazla konuşmamak gibi diğer özelliklerininde Allah’ın bir lütfu olduğunu söylediği rivayet edilmiştir.