نقش «اعتماد» در ارائه کمک‌های مردمی به خیریه‌ها
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی گفت: اعتماد در مباحث خیریه‌ای و کمک‌های مردمی نقش پررنگ و مهمی دارد، زیرا میزان اعتماد مردم نسبت به خیریه‌ها نوع همکاری آنها با خیریه‌ها را مشخص و تعیین می‌کند.
حسین اکبری، عضو هیئت علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، در خصوص «وضعیت اعتماد عمومی مردم به تشکل‌های خَیر»، اظهار کرد: از نظر جامعه‌شناسی، اعتماد سیمان روابط اجتماعی است، یعنی روابطی که بین انسان‌ها، نهادها و جامعه شکل می‌گیرد، باید در یک بستر اعتمادی صورت پذیرد تا پایدار و مستحکم باشد. لذا اگر این اعتماد در روابط اجتماعی وجود نداشته باشد، ارتباط صحیح و مطلوبی در جامعه شکل نمی‌گیرد و نگرش مثبتی را ایجاد نمی‌کند. بنابراین اعتماد عنصر مهمی در روابط جامعه به شمار می‌رود که بدون وجود آن ارتباطات غیرممکن و سخت می‌شوند لذا اعتماد یکی از مفاهیم بسیار مهم در جامعه‌شناسی و یکی از ابعاد مهم سرمایه اجتماعی در هر کشور است که کارایی و وظایف زیادی دارد.
وی تصریح کرد: اعتماد در مباحث خیریه‌ای و کمک‌های مردمی هم نقش پررنگ و مهمی دارد، زیرا میزان اعتماد مردم نسبت به خیریه‌ها نوع همکاری آنها با خیریه‌ها را مشخص و تعیین می‌کند. لذا اگر مردم آگاه باشند که هزینه‌ها و کمک‌های مالی آنها در چه موارد و پروژه‌هایی مصرف می‌شود و از صداقت آن نهاد مطمئن باشند، بسیار راحت‌تر و باکیفیت‌تر اعتماد می‌کنند و کمک‌های متفاوتی به آن نهادها اعطا می‌کنند. اگر این اعتماد وجود داشته باشد مردم جامعه تعامل خیلی بهتری با این نهادها برقرار می‌کنند. در طرف مقابل هم اگر این اعتماد وجود نداشته باشد و مردم معتقد باشند که این خیریه‌ها، بنگاه اقتصادی هستند و کمک‌های مردم در قسمت مناسب صرف نمی‌شود، طبیعتاً کمک‌های خود را دریغ کرده و اعتماد خود را نسبت به این نهادها از دست می‌دهند. بنابراین میزان کمک مردم به این خیریه‌ها کاهش یافته و به دنبال روش‌های جایگزینی برای ارائه کمک به مستضعفین می‌روند، لذا این خیریه‌ها کارکرد اصلی خود را از دست می‌دهند.
اکبری بیان کرد: از نظر جامعه‌شناسی این خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد، باید به عنوان نهادهای واسط در میان مردم، حاکمیت و اقشار آسیب‌پذیر قرار بگیرند تا بتوانند به‌صورت سازمانی کمک‌ها و نذورات مردم را به جامعه هدف خود برسانند تا اینگونه به وظیفه اصلی خود عمل کرده باشند.
عضو هیئت علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی در خصوص وضعیت اکنون اعتماد عمومی به تشکل‌های مردمی بیان کرد: به صورت کلی طی مطالعاتی که در سال‌های اخیر در کشور ایران برای وضعیت اعتماد عمومی انجام شده است، نشان‌دهنده کاهش سطح اعتماد عمومی در میان اقشار جامعه بوده است. البته این کاهش در اغلب کشورهای دنیا صورت گرفته است که یکی از عوارض مدرنیته‌شدن کشورها محسوب می‌شود. اما به صورت کلی این آمارها نشان می‌دهد که جامعه ما با فرسایش سرمایه اجتماعی در تمامی جوانب روبه‌رو است.
وی افزود: طی پیمایش سرمایه اجتماعی کشور که در سال 97 انجام شده است، در آن سطح اعتماد مردم خراسان رضوی به خیریه‌های مختلف بررسی شده است و این آمارها به دست آمده است که میزان اعتماد مردم نسبت به انجمن‌های خیریه 12.1درصد مردم خیلی کم، 20.8 درصد مردم کم، 40.2درصد مردم متوسط، 21.4درصد زیاد و 5.4 درصد هم بسیار زیاد بوده است. در حقیقت این آمارها نشان می‌دهد که در سطح خراسان رضوی تنها 25درصد از مردم اعتماد بالایی به خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد دارند و به صورت کلی سطح این اعتماد در استان در وضعیت پایینی قرار دارد. البته وضعیت حضور و عضویت مردم در انجمن‌های خیریه، بیماران، سالمندان و تمامی انجمن‌های خیریه استان طبق همین پیمایشی که در سال 97 صورت گرفته است، 7.5درصد مردم خراسان رضوی در این انجمن‌ها عضویت داشته‌اند.
اکبری در خصوص راهکارهای ارتقای اعتماد عمومی به سازمان‌های مردم‌نهاد گفت: اعتماد به خیریه‌ها از نوع اعتماد سازمانی، اعتماد اجتماعی محسوب می‌شود که راهکارهای ارتقای آن به دیدگاه مردم نسبت به این مجموعه‌ها مربوط می‌شود. این راهکارها شامل ارائه صورت وضعیت مالی، شفافیت‌سازی مالی و ارتباط مستقیم نهادها با خیرین می‌شود. اعتماد بر ساخت ذهنی است که در ذهن افراد به صورت غیر ارادی نسبت به یک پدیده شکل می‌گیرد و افزایش و کاهش آن به صورت کلی، طی یک فرایند زمانی تعریف می‌شود.
انتهای پیام
