دولت دوازدهم هفته گذشته با عرضه شستا در بورس، بزرگترین عرضه اولیه در تاریخ بورس ایران را رقم زد. شستا که مخفف «شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی» است یکی از بزرگترین شرکتهای زیرمجموعه دولت محسوب میشود و اکنون این امیدواری وجود دارد که عرضه آن در بازار سهام، آغازی برای عرضه دیگر شرکتهای دولتی و همچنین کمکی به توزیع عادلانه ثروت و افزایش عدالت اقتصادی باشد.
برای بررسی بیشتر این موضوع با غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی به گفتوگو نشستیم که وی در ابتدا به ایکنا گفت: واقعیت امر این است که حجم شرکتهای دولتی بسیار زیاد شده است. نکته قابل توجه این است که از دو هزار هزار میلیارد تومان بودجه سال 99 فقط 500 هزار میلیارد تومان از آن مربوط به بودجه عمومی دولت است؛ یعنی سه چهارم بودجه، حداقل از سال 1397 به بعد به شرکتهای دولتی اختصاص یافته است که قطعاً چنین وضعیتی منجر به بزرگ شدن حجم اقتصاد دولتی خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
وی با اشاره به مضراتی که بزرگ شدن حجم دولت در پی دارد ادامه داد: این بزرگ شدن دولت، مانع از ادامه کار آن و چابکی دولت شده است. در شرایط کنونی، عمده وقت دولت را این شرکتهایی میگیرند که در زیرمجموعه خود دولت قرار دارند لذا باید آنها را واگذار کند و دولتها صرفاً نقش حمایتی، هدایتی و نظارتی داشته باشند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره دلایل عرضه شستا در بورس یادآور شد: معتقدم با توجه به اینکه سازمان خصوصیسازی به دلایل زیادی، علیرغم اینکه مدیران آن زحمات زیادی هم کشیدند اما نتوانست موفق باشد و شاهد افزایش رانتها و فساد بودیم بنابراین برای عرضه شستا باید از طریق بورس اقدام شده و کشف قیمتها در بورس صورت میگرفت.
منتخب مردم رشت در خانه ملت تأکید کرد: این اقدام و عرضه شستا در بورس، به نوعی میتواند توزیع عادلانه ثروت، آگاهیسازی عمومی و رعایت عدالت در واگذاری اموال دولت تلقی شود. نکته مهمی که باید اشاره کرد این است که فارغ از همه این داستانها، موضوع مهم این است که این عرضهها در چه وضعیتی در حال اتفاق افتادن است؟ معتقدم این اتفاق باید در سالهای قبل رخ میداد و سهام شرکتهای دولتی زودتر عرضه میشد.
این کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: در دولت هشت ساله آقای احمدینژاد و حتی قبل از آن و به ویژه در دولت آقای روحانی باید این کار صورت میگرفت؛ این واگذاریها بسیار با تأخیر رخ میدهد. ما در عرضه اموال دولتی به بخش خصوصی بسیار عقب هستیم. الان هم کلی در بوق و کرنا میکنند که فلان شرکت بزرگ را عرضه کردیم اما سؤال این است که چرا زودتر و مثلاً شش سال قبل این کارها انجام نشد؟ قطعاً این کار و مسیر انتخابشده درست است اما بنده معتقدم دولتها تا سالهای آخر فعالیتشان از این اماکن و شرکتها به عنوان حیات خلوت استفاده میکنند و در سالهای آخر هم مانوری میدهند و میگویند که چنین کاری انجام دادیم و فلان شرکت دولتی را به مردم واگذار کردیم.
جعفرزادهایمنآبادی با اشاره به عرضه دیرهنگام شرکتهای دولتی اظهار کرد: ای کاش، دولت زودتر برای عرضه این شرکتها به ویژه شستا اقدام میکرد. اگر در همان سال اول فعالیت خود اقدام به واگذاری این شرکتها میکرد الان میتوانست گزارشی از کوچکسازی دولت به مردم ارائه دهد؛ لذا مسیر بسیار خوبی در پیش گرفته شده است اما زمان آن بسیار با تأخیر بود؛ بسیار بیشتر از آنچه فکرش را بکنیم.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: نکته بعدی این است که بورس میتواند به کاهش فساد و افزایش شفافیت کمک کند؛ هرچند که با توجه به مشکلات پیش آمده از جمله شیوع کرونا، کمبود نقدینگی و امثالهم، سخت است که بورس بتواند نقش خود را به خوبی بازی کرده و شستای به این بزرگی را لاغر کند.
وی بیان کرد: بعید نیست دولت بعدی هم برای مدت چند سال از بنگاههای اقتصادی زیرمجموعه خود به عنوان حیات خلوت استفاده و در اواخر دوران فعالیت، اقدام به عرضه چند شرکت در بورس کند و این مسیر همچنان ادامه داشته باشد.
منتخب مردم رشد در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش که عرضه سهامی همانند شستا، چه تأثیری بر افزایش عدالت اقتصادی دارد؟ تأکید کرد: در بنگاههای اقتصادی زیرنظر دولتها نمیتوانیم شاهد عدالت اقتصادی باشیم چراکه همانگونه که بیان شد این بنگاهها، صرفاً حیات خلوتی برای دولت هستند و اهدافی همانند عدالت اقتصادی برای خودشان ترسیم نمیکنند. در واقع هدف اصلی در این شرکتهای دولتی، جاسازی برای دوستان، کمک به بودجه دولت و امثالهم است. به همین دلیل است که اقتصاد باید به سمت خصوصیسازی برود و سهام این شرکتها عرضه شود.
جعفرزادهایمنآبادی افزود: باید به فکر تقویت سرمایهگذاری باشیم و به سرمایهگذار احترام بگذاریم. هر سرمایهگذاری به دنبال این نیست که جیب خود را پر کند لذا باید این شرکتها واگذار شده و مردم، اداره اقتصاد را بر عهده بگیرند. سود حاصل از عرضه شستا به جیب دولت نمیرود بلکه در مجامع بورسی که برگزار خواهد شد، آن سودها متعلق به خود شرکت و سهامداران آن خواهد بود لذا باید روند واگذاریها تسریع شود؛ هرچند که معتقدم دولت در شرایط کنونی به گونهای اقدام میکند که چنین هدفی عملیاتی نشود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در پایان گفت: درست است که دولت اعلام کرده در سال جاری قصد عرضه بنگاههای دیگری را نیز دارد اما معتقدم شرایط اقتصادی مردم هم به گونهای نیست که بتوانند سرمایههای خود را وارد بورس کنند. البته دولت چنین برنامهای دارد و اقدام آنان هم درست است اما دیر و بد موقعی شروع کردند؛ زمانیکه مردم شرایط اقتصادی مناسبی ندارند.
انتهای پیام