به گزارش ایکنا؛ در چهاردهمین روز از ماه مبارک رمضان از خداوند چشمپوشی از لغزشهایمان، اهل اقاله بودن با ما، دعای معقول پشت سر هم و پی در پی نبودن بلاها را میخواهیم.
در دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان از خداوند میخواهیم:
«اَللّهُمَّ لاتُؤاخِذْنی فیهِ بالْعَثَرات وَاَقِلْنی فیهِ مِنَ الْخَطایا وَالْهَفَواتِ وَ لا تَجْعَلْنی فیهِ غَرَضاً لِلْبَلایا وَالأفاتِ بِعزَّتِکَ یا عِزَّالمُسْلمینَ؛ خدایا! در این روز مرا به لغزشهایم مؤاخذه مفرما و عذر خطاها و سستیهایم را بپذیر و مرا هدف بلاها و آفتها قرار مده. به حق عزت و جلالت، ای عزت بخش اهل اسلام».
پیام اول: درخواست عدم مؤاخذه به خاطر لغزشها
گاهی انسان در راه اطاعت خدا است و بنایش بر معصیت نیست و معمولاً و به طور متعارف، در راه و صراط مستقیم است اما گاه میشود که لغزشی پیدا میکند، این را عثره میگویند. در قرآن کریم میخوانیم: «رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا؛ خدایا! ما را بر آنچه که به فراموشی یا به خطا (انجام دادهایم)، مواخذه مکن.» امام علی(ع) در بخشی از خطبه 183 نهجالبلاغه مىفرمایند:«وَاعْلَمُوا أَنَّهُ لَیْسَ لِهذَا الْجِلْدِ الرَّقِیقِ صَبْرٌعَلَى النَّار،فَارْحَمُوا نُفُوسَکُمْ؛ بدانید این پوست نازک تن(انسان) طاقت آتش دوزخ را ندارد، پس بر خویشتن رحم کنید!»
این سخن شبیه همان است که در دعاى کمیل مىفرماید: «پروردگارا! تو ناتوانى مرا در برابر کمى از رنج و عذاب دنیا و ناراحتیهایى که در دنیا به اهل دنیا مىرسد، مىدانى. با این که درد و رنجى است که زمانش کوتاه و بقایش کم و مدتش ناچیز است. پس چگونه طاقت عذاب آخرت و ناراحتیهاى شدید آن را دارم، حال آنکه مدت آن طولانى و بقایش زیاد است و تخفیفى به مجازات شدگان داده نمىشود.» به همین جهت از خداوند میخواهیم به خاطر لغزشهایی که در طول عمر خویش داریم، ما را مواخذه ننماید.
پیام دوم: اقاله کردن خطاها و سستیها
اقاله در اصطلاح فقه، درخواست کردن و موافقت فسخ معامله است. یعنی اگر کسی بعد از خریدن یا فروختن کالایی، پشیمان شده و از فروشنده یا خریدار درخواست بهم زدن معامله (فسخ و رفع عقد) را کرد و فروشنده یا خریدار این درخواست را قبول کند، این را «اقاله» میگویند.
خدایا! با من اهل اقاله باش و لغزشم را نادیده بگیر
درخواست اقاله گناهان در دعاها: امیرالمومنین(ع) هم در دعای کمیل میفرماید: «اَقِلْنی عَثْرَتی وَاغْفِرْ زَلَّتی فَاِنَّکَ قَضَیْتَ عَلی عِبادِکَ بِعِبادَتِکَ وَ اَمَرْتَهُمْ بِدُعآئِکَ وَ ضَمِنْتَ لَهُمُ الْاِجابَةَ؛ خدایا! با من اهل اقاله باش و لغزشم را نادیده بگیر و گناهم را بیامرز زیرا که تو خود بندگانت را فرمان دادی و به دعا کردن به درگاهت مأمور ساختی و اجابت دعایشان را ضمانت کردی.»
پیام سوم: قرار نگرفتن در مسیر بلاها و آفتهای عالم
حضرت امیرالمومنین(ع) میفرماید: «الدُّنْیَا دَارٌ بِالْبَلَاءِ مَحْفُوفَةٌ؛ دنیا، خانهای است که در بلا پیچیده شده و اطرافش را بلا فرا گرفته است». کیست که در زندگی خود بلا نداشته باشد؟ کیست که مصیبت نداشته باشد؟ پس آدمی که دعا میکند، شایسته نیست بگوید خدایا، هیچ بلایی بر سر من نیاور. این درخواست، برخلاف سنت طبیعت و سنت الهی است. اصلاً خدا ما را خلق کرده برای اینکه از طریق بلاها امتحانمان کند و این بلاها همهاش امتحان است. اصلاً بلا به معنای اختیار و امتحان است. پس بلا به منزله یک واقعیت، شریک زندگی دنیایی است ولی این دعا با ظرافتی لطیف میگوید؛ خدایا، جوری نباشد که من نشانه بلاها و آفات قرار گیرم. «غرض» به معنای نشانه و هدف است. در اینجا میگوید جوری نباشد که همه بلاها و حوادث روزگار، مرا هدف قرار داده باشند که همواره تیر بلا بر من فرود بیاید و من غرق در مصیبت و بلا و آفت باشم. البته این دعایی معقول و شایسته است که اگر از خدا چنین چیزی بخواهیم، خوب است.
فلسفه بلاها از منظر قرآن کریم:1- ایجاد حالت تضرع و خشوع و فروتنی در انسانها 2- امتحان و آزمایش بندگان 3- بلاها بازتاب و پیامد گناهان انسان است 4- ارتقا درجه و رتبه 5- بلاء و بیدار شدن از خواب غفلت
پیام چهارم: عزت از خداست
عزیز به معنای قدرتمندی شکست ناپذیر است و چون خداوند شکستناپذیر است، عزت از آن اوست. از خدای عزیز میخواهیم که به حق عزتش، ما را بازخواست نکند به لغزشهایی که برایمان اتفاق میافتد و عذرمان را بپذیرد، در نابکاریهایی که از روی خطا از ما سر میزند و بخواهیم که وضع به گونهای نباشد که در این دنیا، نشانه تیرهای بلایا و آفات شویم. به حق عزت و برتری و بزرگواری تو.
هرکس عزت دو جهان را میخواهد، باید اطاعت عزیز کند
در حدیثی از پیامبر(ص) نقل شده که فرمود: اِنَّ رَبَّکُمْ یَقُولُ کُلِّ یَوْمٍ اَنَا الْعَزِیزُ فَمَنْ اَرَادَ عِزَّ الدَّارَیْنِ فَلْیُطِعِ الْعَزِیزَ؛ پروردگار شما همه روزه میگوید: منم عزیز! پس هرکس عزت دو جهان را میخواهد، باید اطاعت عزیز کند. در حالات امام حسن مجتبی(ع) میخوانیم: در ساعات آخر عمرش، هنگامی که یکی از یارانش به نام جُباده بن ابی سفیان از او درخواست موعظه کرد، فرمود: وَ اِذَا اَرَدّتَ عِزّاً بِلَا عَشِیرَةٍ وَ هَیْبَةً بِلَا سُلْطَانٍ فَاخْرُجْ مِنْ ظِلِّ مَعْصِیةِ اللهِ اِلَی عِزِّ طَاعَةِ اللهِ؛ هرگاه بخواهی بدون داشتن قبیله عزیز باشی و بدون داشتن قدرتِ حکومت، هیبت داشته باشی، از سایه ذلت معصیت خدا بیرون بیا و در پناه عزت طاعت او قرار گیر.
برگرفته از کتاب «۱۲۰ نکته و پیام از ادعیه ماه مبارک رمضان» نوشته حجتالاسلام روحالله بیدرام.
انتهای پیام