نگاهی به مسیح در قرآن

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از لرستان، تعداد پیامبران را 124 هزار نوشته‌اند که پنج نفر آنها ازجمله حضرت نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی، حضرت عیسی و حضرت محمد(ص) اولوالعزم یعنی صاحب دین و کتاب جداگانه بودند.حضرت عیسی(ع) یکی از پیامبران اولوالعزم و از انبیاء بنی‌اسرائیل است، لقبش «مسیح» و به‌معنای «مبارک» است.
نام حضرت عیسی(ع) 25 بار و لقب ایشان 13 بار در قرآن آمده است. حضرت عیسی(ع) پنج هزار و 585 سال بعد از هبوط حضرت آدم و 500 سال قبل از ولادت پیامبر اسلام(ص) در سرزمین کوفه در کنار رود فرات بدون داشتن پدر به دنیا آمد. مادرش حضرت مریم(س) از زنان با فضیلتی است، که نام مبارکش در 12 سوره قرآن و در 34 آیه به صراحت ذکر شده، جایگاه حضرت مریم(س) آن‌قدر رفیع است که در قرآن یک سوره با نام ایشان آمده است.
حضرت عیسی(ع) در نوزادی با مردم سخن می‌گفت و معجزات بسیاری همچون زنده کردن مردگان داشت. ایشان در سن 30 سالگی به پیامبری مبعوث شد و پیوسته مردم بنی‌اسرائیل را به پرستش خدای یگانه دعوت می‌کرد. حضرت مسیح یکی‌از پنج پیامبری است که دارای شریعت و کتابی با نام «انجیل» است که سرانجام پس از 35 سال زندگی، یهودیان تصمیم به قتل ایشان گرفتند اما به اراده خداوند حضرت مسیح(ع) به آسمان‌ها رفت تا همراه با قیام حضرت مهدی(عج) رجعت کند.
حضرت عیسی(ع)‌ از پیامبرانی‌ است‌ كه‌ نامش‌ در قرآن‌‌كریم‌ بسیار برده‌ شده‌ که ازجمله این آیات می‎توان به آیات 110 تا 118 سوره مبارکه مائده با این مضمون «إِذْ قَالَ اللّهُ يَا عِيسى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتِي عَلَيْكَ وَعَلَى وَالِدَتِكَ إِذْ أَيَّدتُّكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلًا ... وَإِذْ قَالَ اللّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنتَ قُلتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَأُمِّيَ إِلَهَيْنِ مِن دُونِ اللّهِ قَالَ سُبْحَانَكَ ... إِن تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبَادُكَ وَإِن تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ» اشاره کرد.
خدای متعال در این آیات فرموده است: «[ياد كن] هنگامى را كه خدا فرمود اى عيسى پسر مريم نعمت مرا بر خود و بر مادرت به ياد آور آنگاه كه تو را به روح‏القدس تاييد كردم كه در گهواره [به اعجاز] و در ميانسالى [به وحى] با مردم سخن گفتى و آن‌گاه كه تو را كتاب و حكمت و تورات و انجيل آموختم و آن‌گاه كه به اذن من از گل [چيزى] به شكل پرنده می‎‏ساختى پس در آن می‌‎‏دميدى و به اذن من پرنده‏اى می‎شد و كور مادرزاد و پيس را به اذن من شفا می‎‏دادى و آن‌گاه كه مردگان را به اذن من [زنده از قبر] بيرون می‎‏آوردى و آن‌گاه كه [آسيب] بنی‎‏اسرائيل را هنگامى‌كه براى آنان حجت‌هاى آشكار آورده بودى از تو باز داشتم پس كسانى از آنان كه كافر شده بودند گفتند اين[ها چيزى] جز افسونى آشكار نيست (110) و [ياد كن] هنگامى را كه به حواريون وحى كردم كه به من و فرستاده‌ام ايمان آوريد گفتند ايمان آورديم و گواه باش كه ما مسلمانيم (111) و [ياد كن] هنگامى را كه حواريون گفتند اى عيسى پسر مريم آيا پروردگارت می‎‏تواند از آسمان خوانى براى ما فرود آورد [عيسى] گفت اگر ايمان داريد از خدا پروا داريد (112) گفتند می‎‏خواهيم از آن بخوريم و دل‌هاى ما آرامش يابد و بدانيم كه به ما راست گفته‌ای و بر آن از گواهان باشيم (113) عيسى پسر مريم گفت بار الها پروردگارا از آسمان خوانى بر ما فرو فرست تا عيدى براى اول و آخر ما باشد و نشانه‌ای از جانب تو و ما را روزى ده كه تو بهترين روزی‌‏دهندگانى (114) خدا فرمود من آن‌را بر شما فرو خواهم فرستاد و[لى] هر كس از شما پس از آن انكار ورزد وى را [چنان] عذابى كنم كه هيچ‌یک از جهانيان را [آن چنان] عذاب نكرده باشم (115) و [ياد كن] هنگامى را كه خدا فرمود اى عيسى پسر مريم آيا تو به مردم گفتى من و مادرم را همچون دو خدا به جاى خداوند بپرستيد گفت منزهى تو مرا نزيبد كه [در باره خويشتن] چيزى را كه حق من نيست بگويم اگر آن‌را گفته بودم قطعاً آن‌را می‎‏دانستى آنچه در نفس من است تو می‎‏دانى و آنچه در ذات توست من نمی‎‏دانم چراكه تو خود داناى رازهاى نهانى (116) جز آنچه مرا بدان فرمان دادى [چيزى] به آنان نگفتم [گفته‌ام] كه خدا پروردگار من و پروردگار خود را عبادت كنيد و تا وقتى در ميانشان بودم بر آنان گواه بودم پس چون روح مرا گرفتى تو خود بر آنان نگهبان بودى و تو بر هر چيز گواهى (117) اگر عذابشان كنى آنان بندگان تواند و اگر بر ايشان ببخشايى تو خود توانا و حكيمى».

باید توجه داشت در بیشتر آیاتی‌كه‌ ذكری‌ از عیسی(ع) شده‌ نامش‌ با فضیلت‌ و عظمت‌ توأم‌ گشته‌ و به‌عنوان‌ «عبدالله» و «كلمه خدا» و «روح‌ خدا» و تأیید شده‌ به‌ «روح‌ القدس»‌ و سایر افتخارات‌ مفتخر گشته‌ است‌.
مادرش‌ مریم‌ دختر عمران‌ یكی‌ از زنان‌ برتر عالم‌ است‌ كه‌ سوره‌ای‌ در قرآن‌ بنام‌ او وجود دارد وخداوند از او مدح‌ نموده‌ است‌.حضرت‌ عیسی‌(ع) در بیت‌‌اللحم‌ متولد شد و در سی‌ سالگی‌ نبوت‌ خود را ظاهركرد .با این‌كه‌ او برای‌ تأیید تورات‌ مبعوث‌ شده‌ بود ولی‌ یهود با او مخالفت‌ می‎كردند تا این‌كه‌ توطئه‌ دستگیری‌ او را طرح‌ نمودند ولی‌ خداوند عیسی‌ را به‌ آسمان‌ بالا برد و درعوض‌ یك نفر دیگری‌ كه‌ شبیه‌ عیسی‌ بود دستگیر كرده‌ و به‌ صلیب‌ آویختند.حضرت‌ عیسی‌ در زمان‌ ظهور امام‌ عصر(عج) به‌ زمین‌ فرود آمده‌ و از یاران‌ امام‌ عصر خواهد شد.
عیسی مسیح(ع) در مسیحیت نقش خدا، پیامبر، مؤسس و در واقع محوری‌ترین نقش را داشته و به‌عنوان خدا پرستش شده و به‌عنوان نجات‌دهنده مورد تمجید است. در نگاه قرآنی و یا اسلامی مسیح(ع) به‌عنوان پیامبری اولوالعزم شناخته می‌شود. هر یک از 114 سوره قرآن با نام مشخصی معرفی می‌شوند بدون آن‌که تمام آیه‌های آن سوره فقط بخواهد در مورد همان نام بحث کند. تولد حضرت عیسی را می‌توان در سوره مریم و آل‌عمران یافت. هر یک از این سوره‌ها مورد خاصی از تولد حضرت عیسی را برجسته‌تر می‌کند و به زوایای دیگری بیشتر بها می‌دهد.
آیات قرآن درباره حضرت عیسی(ع)

در آیات 46 و 47 سوره آل‎عمران با این مضمون « إِذْ قَالَتِ الْمَلآئِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ ﴿45﴾ وَيُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلًا وَمِنَ الصَّالِحِينَ » ملائکه به حضرت مریم نوید می‎‎دهند که فرزندش که عیسی نام خواهد داشت، نجات‌دهنده بشریت خواهد شد و هم در این و هم در آن دنیا جایگاه والایی نزد خداوند خواهد داشت.خداوند متعال در آیات بسیاری از قرآن نام حضرت «عیسی(ع)» و همچینن مادر بزرگوارشان حضرت مریم(س) را آورده که این آیات در ادامه آمده است:
از دیگر آیاتی که به حضرت عیسی(ع) اشاره دارد می‎توان به آیه 87 سوره مبارکه «بقره» با این مضون «وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ وَقَفَّیْنَا مِن بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَآتَیْنَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَفَکُلَّمَا جَاءکُمْ رَسُولٌ بِمَا لاَ تَهْوَى أَنفُسُکُمُ اسْتَکْبَرْتُمْ فَفَرِیقًا کَذَّبْتُمْ وَفَرِیقًا تَقْتُلُونَ»، آیه 136 سوره مبارکه بقره با این مضمون «قُولُواْ آمَنَّا بِاللّهِ وَمَا أُنزِلَ إِلَیْنَا وَمَا أُنزِلَ إِلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالأسْبَاطِ وَمَا أُوتِیَ مُوسَى وَعِیسَى وَمَا أُوتِیَ النَّبِیُّونَ مِن رَّبِّهِمْ لاَ نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ»، آیه 253 سوره بقره «تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ مِّنْهُم مَّن کَلَّمَ اللّهُ وَرَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَاتٍ وَآتَیْنَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ وَلَوْ شَاء اللّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذِینَ مِن بَعْدِهِم مِّن بَعْدِ مَا جَاءتْهُمُ الْبَیِّنَاتُ وَلَکِنِ اخْتَلَفُواْ فَمِنْهُم مَّنْ آمَنَ وَمِنْهُم مَّن کَفَرَ وَلَوْ شَاء اللّهُ مَا اقْتَتَلُواْ وَلَکِنَّ اللّهَ یَفْعَلُ مَا یُرِیدُ»، آیه 45 سوره آل‌عمران «إِذْ قَالَتِ الْمَلآئِکَةُ یَا مَرْیَمُ إِنَّ اللّهَ یُبَشِّرُکِ بِکَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ وَجِیهًا فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِینَ» اشاره کرد.
همچنین آیه 52 سوره آل‌عمران با این مضمون «فَلَمَّا أَحَسَّ عِیسَى مِنْهُمُ الْکُفْرَ قَالَ مَنْ أَنصَارِی إِلَى اللّهِ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ نَحْنُ أَنصَارُ اللّهِ آمَنَّا بِاللّهِ وَاشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ»، آیه 55 سوره آل‌عمران «إِذْ قَالَ اللّهُ یَا عِیسَى إِنِّی مُتَوَفِّیکَ وَرَافِعُکَ إِلَیَّ وَمُطَهِّرُکَ مِنَ الَّذِینَ کَفَرُواْ وَجَاعِلُ الَّذِینَ اتَّبَعُوکَ فَوْقَ الَّذِینَ کَفَرُواْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ ثُمَّ إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأَحْکُمُ بَیْنَکُمْ فِیمَا کُنتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ»، آیه 59 سوره آل‌عمران «إِنَّ مَثَلَ عِیسَى عِندَ اللّهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِن تُرَابٍ ثِمَّ قَالَ لَهُ کُن فَیَکُونُ»، آیه 84 سوره آل‌عمران «قُلْ آمَنَّا بِاللّهِ وَمَا أُنزِلَ عَلَیْنَا وَمَا أُنزِلَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالأَسْبَاطِ وَمَا أُوتِیَ مُوسَى وَعِیسَى وَالنَّبِیُّونَ مِن رَّبِّهِمْ لاَ نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ»، آیه 157 سوره نساء «وَقَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِیحَ عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ رَسُولَ اللّهِ وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَـکِن شُبِّهَ لَهُمْ وَإِنَّ الَّذِینَ اخْتَلَفُواْ فِیهِ لَفِی شَکٍّ مِّنْهُ مَا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ اتِّبَاعَ الظَّنِّ وَمَا قَتَلُوهُ یَقِینًا» نیز به حضرت عیسی(ع) اشاره دارد.
همچنین آیات 163 سوره نساء «إِنَّا أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ کَمَا أَوْحَیْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِیِّینَ مِن بَعْدِهِ وَأَوْحَیْنَا إِلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ وَالأَسْبَاطِ وَعِیسَى وَأَیُّوبَ وَیُونُسَ وَهَارُونَ وَسُلَیْمَانَ وَآتَیْنَا دَاوُودَ زَبُورًا»، 171 نساء «یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لاَ تَغْلُواْ فِی دِینِکُمْ وَلاَ تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ إِلاَّ الْحَقِّ إِنَّمَا الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ رَسُولُ اللّهِ وَکَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَى مَرْیَمَ وَرُوحٌ مِّنْهُ فَآمِنُواْ بِاللّهِ وَرُسُلِهِ وَلاَ تَقُولُواْ ثَلاَثَةٌ انتَهُواْ خَیْرًا لَّکُمْ إِنَّمَا اللّهُ إِلَهٌ وَاحِدٌ سُبْحَانَهُ أَن یَکُونَ لَهُ وَلَدٌ لَّهُ مَا فِی السَّمَاوَات وَمَا فِی الأَرْضِ وَکَفَى بِاللّهِ وَکِیلًا»، 172 نساء «لَّن یَسْتَنکِفَ الْمَسِیحُ أَن یَکُونَ عَبْدًا لِّلّهِ وَلاَ الْمَلآئِکَةُ الْمُقَرَّبُونَ وَمَن یَسْتَنکِفْ عَنْ عِبَادَتِهِ وَیَسْتَکْبِرْ فَسَیَحْشُرُهُمْ إِلَیهِ جَمِیعًا»، 17 مائده «لَّقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ قَآلُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیَمَ قُلْ فَمَن یَمْلِکُ مِنَ اللّهِ شَیْئًا إِنْ أَرَادَ أَن یُهْلِکَ الْمَسِیحَ ابْنَ مَرْیَمَ وَأُمَّهُ وَمَن فِی الأَرْضِ جَمِیعًا وَلِلّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ»، 64 مائده «وَقَفَّیْنَا عَلَى آثَارِهِم بِعَیسَى ابْنِ مَرْیَمَ مُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَآتَیْنَاهُ الإِنجِیلَ فِیهِ هُدًى وَنُورٌ وَمُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِینَ»،72 مائده «لَقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیَمَ وَقَالَ الْمَسِیحُ یَا بَنِی إِسْرَائِیلَ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّی وَرَبَّکُمْ إِنَّهُ مَن یُشْرِکْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَیهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ أَنصَارٍ»، 75 مائده «مَّا الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیَمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّیقَةٌ کَانَا یَأْکُلاَنِ الطَّعَامَ انظُرْ کَیْفَ نُبَیِّنُ لَهُمُ الآیَاتِ ثُمَّ انظُرْ أَنَّى یُؤْفَکُونَ»، 78 مائده «لُعِنَ الَّذِینَ کَفَرُواْ مِن بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ ذَلِکَ بِمَا عَصَوا وَّکَانُواْ یَعْتَدُونَ» 110 مائده «إِذْ قَالَ اللّهُ یَا عِیسى ابْنَ مَرْیَمَ اذْکُرْ نِعْمَتِی عَلَیْکَ وَعَلَى وَالِدَتِکَ إِذْ أَیَّدتُّکَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُکَلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکَهْلًا وَإِذْ عَلَّمْتُکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالإِنجِیلَ وَإِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ بِإِذْنِی فَتَنفُخُ فِیهَا فَتَکُونُ طَیْرًا بِإِذْنِی وَتُبْرِئُ الأَکْمَهَ وَالأَبْرَصَ بِإِذْنِی وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوتَى بِإِذْنِی وَإِذْ کَفَفْتُ بَنِی إِسْرَائِیلَ عَنکَ إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُواْ مِنْهُمْ إِنْ هَذَا إِلاَّ سِحْرٌ مُّبِینٌ» نیز به این پیامبر اشاره دارد.
از دیگر آیاتی که به حضرت عیسی مسیح اشاره دارد می‎توان به آیات 112، 114 و 116 سوره مائده، 30 و 31 توبه، 34 مریم(س)، 50 مومنون، 7 احزاب، 13 شوری، 57 و 63 زخرف، 27 حدید، شش و 14 صف، اشاره کرد.