به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، دبیرخانه شورای عالی عتف گزارشی از جزئیات طرحهای کلان ملی ارائه کرد .متن کامل این گزارش به شرح زیر است:
با عنایت به سابقه و تجربه جهانی در اجرای طرحهای کلان ملی، در ایران نیز انتخاب حوزههای اولویتدار فنّاوری برای سرمایهگذاری هدفمند در آنها، همواره بهعنوان یکی از دغدغههای اصلی برای مسئولان و سیاستگذاران کشور مطرح بوده است. در این راستا پس از تأکید ریاست جمهوری وقت مبنی بر ضرورت اجرای طرحهای بزرگ و تأثیرگذار توسط دانشگاهها و پژوهشگاههای کشور (در پاییز سال 1390)، تعداد 47 طرح کلان ملی با اعتباری حدود 25000 میلیارد ریال در شورای عالی عتف تعریف و به تصویب رسید.
آخرین وضعیت طرحهای کلان ملی در پایان دولت دهم
در پایان کار دولت دهم، بیش از دو سال از اجرای طرحهای کلان ملی میگذشت، وضعیت ساختاری و اجرایی طرحهای کلان ملی در زمان شروع به کار دولت یازدهم بهصورت زیر بود:
در طی دوره بیش از دو سال از کل اعتبار مورد نیاز طرحهای کلان ملی، تنها حدود 658.6 میلیارد ریال (حدود 2/6درصد) به طرحهای کلان ملی تخصیص یافته بود.
پرداخت اعتبار یکسان به تمامی طرحهای کلان ملی، علی رغم تأکید مصوبه شورای عالی عتف مبنی بر حمایت اولیه از طرحهای اولویتدار.
علی رغم مصوبات شورای عالی عتف و تأکید کلیات آییننامه اجرایی مدیریت طرحهای کلان ابلاغی 1391، هیچ کدام از طرحها دارای حامی مالی رسمی نبودند.
از نظر پیشرفت فیزیکی در طی دوره بیش از دو سال، طرحهای کلان ملی فقط 3/85 درصد پیشرفت داشتهاند.
علیرغم ماهیت متفاوت طرحهای کلان ملی، ساختار اجرایی مشابهی برای تمامی طرحها در نظر گرفته شده بود.
نظام مدونی برای توزیع اعتبارات بین مجریان طرحهای کلان ملی در دبیرخانه طراحی نشده بود.
دبیرخانه منسجم و سیستم مستندسازی و مدیریت دانش برای طرحهای کلان ملی در نظر گرفته نشده بود.
علی رغم گذشت بیش از 2 سال و واریز اعتبار اولیه طرحها به حساب دانشگاهها و مراکز پژوهشی، با توجه به عدم معرفی مدیر طرح، 8 طرح کلان ملی غیرفعال بودند.
احکام ناظرهای طرحهای کلان از سوی دبیرخانه شورای عالی عتف صادر نشده بود.
اقدامات صورت گرفته در دولت تدبیر و امید در طی دو سال اخیر
با شروع دولت یازدهم، شکایتهای متعددی از سوی دستگاههای اجرایی و صاحبنظران در خصوص نحوه انتخاب، اجرا و تخصیص اعتبار طرحهای کلان ملی مطرح شد. دبیرخانه شورای عالی عتف بهمنظور جلوگیری از ایجاد حاشیه برای طرحهای کلان و با هدف برخورد علمی با چالشهای مطرح شده، در اولین جلسه شورای عالی در دولت یازدهم پیشنهاد تشکیل کارگروههای ارزیابی تخصصی برای هر یک از طرحهای کلان را ارائه داد تا ابهامات موجود در این زمینه رفع شود.
کارگروههای ارزیابی طرحهای کلان ملی پس از برگزاری جلسات کارشناسی و در موارد مورد نیاز مطالعات میدانی، نتایج ارزیابی را به دبیرخانه ارائه کردند که بر اساس مستندات موجود در دبیرخانه هیچ یک از طرحهای کلان ملی حذف نشدهاند.
با عنایت به اینکه براساس مصوبات شورای عالی عتف طرحهای کلان ملی بایستی تقاضا محور بوده و دستگاههای سفارشدهنده بهصورت رسمی میزان حمایت مالی از طرحهای کلان ملی را اعلام نمایند، دبیرخانه شورای عالی با تمامی دستگاههای مرتبط با طرحهای کلان ملی مکاتبه نموده و اعلام رسمی میزان حمایت مالی از آنها را خواستار شد. براساس مستندات موجود در دبیرخانه شورای عالی تا پایان تابستان 1394 تعداد 34 طرح کلان ملی دارای حامی رسمی هستند.
با عنایت به اینکه یکی از چالشهای فرا روی اجرای طرحهای کلان ملی نبود ساختار اجرایی مناسب برای طرحهای کلان ملی و همچنین مشخص نبودن چگونگی تأمین منابع مالی طرحهای کلان بود، لذا در شانزدهمین جلسه شورای عالی عتف مقرر شد کارگروهی با حضور وزراء و رؤسای دانشگاههای اصلی فعال در اجرای طرحها بهمنظور تدوین ساختار اجرایی و نحوه تأمین مالی طرحهای کلان ملی تشکیل شود.
کارگروه مذکور پس از بررسی ابعاد اجرایی چگونگی تأمین منابع مالی طرحهای کلان ملی، دستورالعمل مدیریت و راهبری طرحهای کلان ملی را تدوین و در هجدهمین جلسه شورای عالی به تصویب رسانید.
مهمترین نکات دستورالعمل مذکور عبارتند از؛ دستهبندی طرحهای کلان با توجه به ماهیت طرح، طراحی ارکان اجرایی طرحهای کلان ملی با توجه به دستهبندی فوق، تعیین سهم مشارکت مالی شورای عالی عتف و دستگاههای سفارشدهنده هر یک از طرحهای کلان ملی با توجه به دستهبندی فوق، طراحی نظام تخصیص اعتبار به مجریان طرحهای کلان با بهرهگیری از ظرفیت عاملهای مالی.
آخرین وضعیت طرحهای کلان ملی در دولت تدبیر و امید
در طی دوره دو ساله دولت یازدهم حدود 381/2 میلیارد ریال به طرحهای کلان ملی تخصیص یافته است.
طراحی نظام مدون برای توزیع اعتبارات بین مجریان طرحهای کلان ملی.
با توجه به مصوبات شورای عالی عتف و تأکید آییننامه مدیریت تعداد 34 طرح کلان ملی دارای حامی مالی رسمی هستند.
از نظر پیشرفت فیزیکی در طی دوره دو ساله، طرحهای کلان ملی 8/39 درصد پیشرفت داشتهاند.
تقسیمبندی طرحهای کلان ملی با توجه به ماهیت طرحها در قالب 3 دسته و طراحی ارکان اجرایی طرحها با توجه به ماهیت آنها.
طراحی دبیرخانه منسجم و سیستم مستندسازی و مدیریت دانش برای طرحهای کلان ملی
طراحی نظام مدیریت و کنترل پروژه طرحهای کلان ملی
با عنایت به مطالب ذکر شده هیچ یک از طرحهای کلان ملی حذف نشدهاند و با توجه به مصوبات شورای عالی عتف در دولت دهم و یازدهم مبنی بر ضرورت تقاضامحور بودن طرحها، در حال حاضر تعداد 34 طرح کلان ملی فعال و دارای حامی رسمی بوده و در صورت اعلام حمایت رسمی دستگاههای اجرایی از سایر طرحهای کلان، اقدامات لازم جهت پیگیری آنها توسط دبیرخانه شورای عالی عتف انجام خواهد شد.