وظیفه هنر متعهد انتقال معرفت معصومین(ع) است
کارشناسان حاضر در دومین بخش از میزگرد تعاملی ایکنا؛ با بیان آنکه رسالت هنر توحیدی و هنرمند موحد بازتاب عینیت هنر متعهد در مقام «دفع» است نه «رفع»، تصریح کردند: همه ما و به ویژه هنرمندان موظفیم تمام معرفتی که از حضرات معصومین(ع) به ما رسیده را به میزان بضاعت و استفاده از امکان و ابزاری که داریم به مردم منتقل کنیم.
تورق برگ‌های زرین تاریخ فرهنگ و هنر جهان، فصل مشترکی در میان کشورهای صاحب تمدن را به رخ می‌کشد و آن هم‌نشینی زبان هنر با تفکر و نگرش‌های آیینی و مذهبی خالق هنر یعنی انسان اثیری است. در امتداد همین تفکر تمدن‌نهاد، اندیشه‌ورزی در مباحث دینی و مسیر رستگاری و سعادت بشر که با زبان تفکر دینی به ترجمان عمومی رسیده است بالاترین تبلور خود را در تولیدات هنری به مخاطبان عرضه کرده است.
تقویم فرهنگی زیست ایرانیان از دیرباز تا به امروز نیز رَج به رَج و نقطه به نقطه در تلاقی‌های مختلف مناسبات مذهبی با درخشش تولیدات هنری همراه بوده است و دال این ادعا به پذیرش دین هدایتگر و مبین اسلام میان ایرانیان باورمند به آئین متجلی است.
این خود دلیل محکمی بود که بعد از پذیرفتن دین هدایتگر و مبین اسلام میان ایرانیان آیین‌مند، بالاترین درجه از تبلور تولیدات آثار هنری با زبانِ مفاهیم و ارزش‌های معنوی و مذهبی منبعث از آموزههای دینی گره خورده است.
دهه کرامت فرصتی است برای اندیشیدن بر بستر و مسند جریان‌سازی «فرهنگ رضوی»؛ فرهنگی که با رأفت، مهربانی، گذشت و کرامتِ شاه خراسان؛ فخر ایران‌زمین و نگین درخشان آحاد ملت مسلمان؛ حضرت امام رضا علیه‌السلام گره خورده است.
به‌همین سبب خبرگزاری ایکنا؛ با هدف تعمق بر محور جریان‌سازی فرهنگ رضوی تحت لوای فعالیت‌های فرهنگی و هنری با کارشناسان عرصه آموزههای دینی، مذهبی و فعالان حوزه فرهنگ و هنر؛ تجلی مباحث و شکوه بازتاب داشته‌های معرفت بخش فرهنگ رضوی را در لابه‌لای فعالیت‌های فرهنگی طی میزگردی تعاملی مورد رصد قرار داده است.
در دومین بخش از میزگرد تعاملی ایکنا با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالفضل ابراهیمی استاد حوزه علمیه حضرت امام‌خمینی(ره) تهران؛ حجت‌الاسلام و المسلمین منصور مقدمی نماینده آستان مقدس حضرت معصومه(س) از فعالان تدوین سند دهه کرامت و مرتضی طاهریان مسئول دبیرخانه ستاد بزرگداشت دهه کرامت؛ تحقق شعار عینیت‌گرای تبلور هنر و فرهنگ در سایه فراهم‌سازی بستری دلچسب در مسیر انتقال آموزههای دینی و حوزه نگاه استمرار بخشی برای رسیدن به جریان‌سازی فرهنگی با محوز فرهنگ رضوی به بحث گذاشته شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالفضل ابراهیمی استاد حوزه علمیه حضرت امام‌خمینی(ره) تهران در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به آنکه مشکلی که امروز به ویژه جوان‌های کشورمان به آن مبتلا هستند نحوه مواجهه و غلبه فضای رسانه‌ای پیرامون آنهاست گفت: با تعدد رسانه‌ها، جذابیت‌ها و رنگارنگی متنوع داده‌های بدون چارچوب و ضوابط جهان رسانه‌ای غرب، خاصه در بطن و متن فضای مجازی، با فراهم آوردن فضایی دلچسب برای جوانان، بهترین بهره را برای ارائه الگوهای مغایر با مبانی و مفاهیم اخلاقی، عرفی و شرعی، بدون هیچ قید و تعهدی به این گروه هدف می‌برند.
وی ادامه داد: از طرفی اسلام بنا به مختصات و چارچوب‌های مقید به مبانی دینی، شرعی و حقانیت الهی، فعالیت رسانه‌ای ما را بر مدار عدالت قرار می‌دهد؛ اما آن‌سوی آب چون مبانی دینی در فعلیت اقدامات آنها برای رسیدن به مقاصدشان وجود ندارد و دین چیزی بیشتر از ظاهر و پوسته‌ای در حرف و سخن غربی‌ها نیست؛ آنها با بهره بردن از ویژگی‌های عنوان شده در حوزه رسانه و در قالب محصولات هنری به راحتی با تهمت، افترا و جعل حقیقت با اسلام، جامعه مسلمان و تفکر اسلامی برخورد می‌کنند. غربی‌ها با رنگ و لعاب جذاب رسانه‌ای و زیبایی‌شناسی سطحی تولیدات هنری در پی تحقق هدف اصلی‌شان یعنی تخریب اسلام هستند.
به گفته این مدرس حوزه علمیه حضرت امام‌خمینی(ره) تهران؛ معارف اهل‌بیت(ع) آن‌قدر دلپذیر است که اگر ما به درستی و به شکلی ویژه آنها را در قالب آثار فاخر و زبان دلنشینِ محصولات هنری عرضه کنیم، به قطعیت می‌توانیم پاسخ جهان رنگارنگ اما توخالی رسانه‌ای و تولیدات بی‌هویت هنری غربی را بدهیم.
اطلاق «جاهلیت مدرن» اندیشمندان غربی به خود!
حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیمی گفت: اگر سراغ زنان و بانوانی که در غرب و شرق مسلمان شده‌اند برویم و از آنها دلیل این انتخاب را جویا شویم، جملگی بر این مهم تاکید می کنند که حجابی که در اسلام وجود دارد و جوان‌های ما نیز متعهد به آن هستند؛ همان مولفه‌ای است که آن طرف غربی را جذب و شیفته اسلام می‌کند.
وی تصریح کرد: در دهه کرامت هستیم و ذکر این مهم لازم است که تفکر غربی هیچ کرامتی برای زن قائل نیست. وقتی می‌بینیم که از زن به عنوان یک کالا استفاده می‌کنند این همان «جاهلیت مدرن» است که خود اندیشمندان غربی برای نخستین بار آن را مطرح کردند.
این مدرس و پژوهشگر فرهنگ دین یادآور شد: نگاه کالایی به بانوان و زنان خلاف فطرت آنها و خلاف فطرت انسانی فارغ از جنسیت است. زنان غربی وقتی با آموزههای اسلام آشنا می‌شود قطعاً و به‌راحتی جذب این دین، معارف، تعالیم و آموزههای انسان‌سازش می‌شوند.
زمان رُخ‌نمایی رسالت تولیدات فرهنگی و هنری
حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیمی در ادامه با تاکید بر آنکه دلیل اینهمه هجمه و حمله غرب به ماهیت جمهوری اسلامی با این همه شهید، با این تاریخچه عمیق انقلابی با تمام فراز و فرودهایش، صدرنشینی تاریخی آن در مسیر مبارزه با تفکر استعماری و استثماری است یادآور شد: اگر کالبدی مورد حمله شدید ویروسی قرار گیرد اما سرپا و راست‌قامت بماند؛ این نشان‌دهنده ریشه‌دار بودن و عمق فرهنگ و تمدن آن کالبد و کشور است.
وی ادامه داد: در نقطه مقابل هم هستند و بودند کشورهایی که با کمترین هجمه و حمله ویروسی از پای درآمدند؛ اما صلابت، ایستادگی و مقاومت جمهوری اسلامی ایران و حفظ حریت و آزادگی‌اش؛ به اذعان خود غربیان که اگر کشور دیگری غیر از ایران بود در برابر این حجم از تحریم‌ها و فشارها از پای در می‌آمد؛ دال و مُهر دیگری بر اصالت آئینی- مذهبی؛ عمق هویت فرهنگی-هنری و تلالو تمدن اسلامی-ایرانی نظام مقدس جمهوری اسلامی است.
مدرس حوزه علمیه حضرت امام‌خمینی(ره) تهران با اشاره به آنکه بازتاب این توفیقات دلیل بر نادیده گرفتن مشکلات نیست و شاهدیم که جوانانی از همین آب و خاک در سایه تبلیغات سنگین از مدار خارج شده‌اند اظهار داشت: اینجاست که کار هنری فاخر، تولیدات فرهنگی ریشه‌دار در معرفت دینی و هویت تمدن ایرانی باید رسالتشان را انجام دهند.
عدم جواب‌گویی کار منفعلانه
به گفته حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیمی؛ کار منفعلانه جوابگو نیست. باید در مقام دفع باشیم نه در مقام رفع! «رفع» متعلق به زمانی است که آسیبی می‌آید و ما تلاش می‌کنیم تا آن را از سر راه برداشته و برطرفش کنیم؛ اما «دفع» آن است که با تمام توان و با اتکا به داشته‌های هویتی، فرهنگی و دینی خود بایستیم و اجازه ورود عناصر مخل را ندهیم. لازمه رسیدن به دفع تفکر و تعمق است تا جلوتر از آنها و دشمنان حرکت کنیم و بتواین در تاملی آینده‌پژوهانه و آینده‌نگرانه، دهه‌های پیش را امروز ببینیم.
وی ادامه داد: وقوع التهابات اجتماعی اخیر هر چند ضربه‌ای به ما وراد ساخت اما بازتاب‌دهنده پیام مهمی بود و آنکه در حوزه کارهای بنیادی باید از نوجوانان و جوانان کار خود را آغاز کنیم. آموزش‌وپرورش؛ کتاب‌های درسی؛ حتی مِنبَرهای ما طلبه‌ها باید به سمت و برای نوجوانان و جوانان باشد. کار فرهنگی و هنری را از دوران دبستان باید آغاز کرد. امام راحل در برداشتن نخستین گام‌ها برای جریان‌سازی انقلاب علیه طاغوت فرموده بودند سربازان من در گاهواره هستند.
مدرس حوزه علمیه حضرت امام‌خمینی(ره) تهران تصریح کرد: اگر می‌خواهیم جامعه ما رضوی؛ علوی و در نگاهی کلان و اعظم؛ جامعه‌ای توحیدی باشد، باید سرمایه‌گذاری روی جوان‌ها داشته باشیم. دانش‌آموزان و نوجوانانی که با معرفت دینی، با زبان هنر فاخر، در مواجهه با محصولات فرهنگی ناب و منبعث از گفتمان انقلاب اسلامی رشد یافته و تربیت پیدا می‌کنند به گاه جوانی و بُرنایی وقتی بی‌عدالتی، ظلم و حقارت را می‌بینند قطعاً با مدار انقلاب اسلامی برای برقراری عدالت همراه می‌شوند.
توصیه حضرت علی(ع) به امام حسن(ع) درباره جوانان چه بود؟
حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیمی با تاکید بر آنکه جامعه ایران در زمان طاغوت، جامعه‌ای تحقیر شده بود و تابیدن نور معرفت اسلامی و ذات حق‌طلبی آن را به سمت انقلاب و بازیابی هویت اصلی‌اش رهنمون کرد اظهار داشت: اگر بتوانیم معارف دینی، انقلابی و گنجینه‌های ارزشمند فرهنگی و هنری را در سنین نوجوانی و جوانی در قالب تولیدات ناب هنری، آثار فاخر فرهنگی، محصولات ریشه‌دار از معرفت دینی و تولیدات هویت‌مند تمدن اسلامی-ایرانی ارائه دهیم؛ آن زمان است که بر تعهد و رسالت گفتمان فرهنگی انقلاب شکوهمند اسلامی و بنیانگذار کبیرش جامه عمل پوشاندیم.
وی ادامه داد: کار فرهنگی با عجله سازگار نیست و مانند ساختمان‌سازی، کار و فعلی زیربنایی است. در ساختمان‌سازی و به گاه تخریب، تنها به چند ساعت زمان نیاز داریم اما برای ساختن و بنیان‌گذاری یک سازه و ساختمان ممکن است به یک‌سال یا زمان بیشتری نیازمند باشیم. این‌گونه نیست که بگوییم با آوردن یک منبری خوب در تلویزیون، یا تولید یک فیلم یا تئاتر فاخر مذهبی؛ مدعی انجام کار باشیم.
به گفته مدرس حوزه علمیه حضرت امام‌خمینی(ره) تهران؛ آن‌چنان که حضرت علی(ع) در نامه به امام حسن(ع) فرموده بودند که قلب نوجوان مانند یک زمین خالی است که هر چه در آن کاشته شود همان برداشت خواهد شد. اگر بذر گل، بذر اصلح باشد؛ قطعاً خروجی هم خروجی اصلح خواهد بود.
ارادت مردم به اعیاد دهه کرامت
در ادامه مباحث مطرح شده؛ حجت‌الاسلام والمسلمین منصور مقدمی نماینده آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) و از فعالان در تدوین سند دهه کرامت در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به آنکه در چنین مناسبت‌های خجسته و با سعادتی چون دهه پرفیض کرامت، فرصت‌های اجتماعی خاص، بسیار جذاب و گیرا برای اقدامات فرهنگی و هنری ایجاد می‌شود یادآور شد: اصلی‌ترین موضوع ارادت خاص و ویژه‌ای است که مردم در این ایام به اهل‌بیت(ع) پیدا می‌کنند.
وی ادامه داد: دختران جامعه ما همیشه عاشق حضرت فاطمه معصومه(س) هستند؛ اما وقتی روز میلاد حضرت؛ «روز دختر» نام‌گذاری می‌شود، روزی می‌شود که دختران مورد تکریم خانواده، جامعه، محور توجه پدر، مادر و برادر قرار می‌گیرند؛ ارادت ویژه‌تری به محضر بانوی کرامت حضرت معصومه(س) پیدا می‌کند.
نماینده آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) و از فعالان در تدوین سند دهه کرامت خاطرنشان کرد: در این ایام روز بزرگداشت حضرت احمدبن موسی(ع) داریم و توجه مردم امسال به خاطر آن حادثه شوم تروریستی که در این حرم شریف اتفاق افتاد، بیش از پیش جلب شده است. یا حضرت امام رضا(ع) که لحظه به لحظه عمر ما ایرانیان معطوف ارادت به ایشان است و همیشه خود را وام‌دار حضرت می‌دانیم؛ اما روز میلاد حضرت امام رضا(ع) ببینید که تمام کوچه‌ها، محله‌ها و خیابان‌ها با چه شور و شعفی با این امام انیس النفوس و امام رئوف مواجه می‌شود. اینها هم کار هنری است. کار هنری فقط نباید تولید فیلم، تئاتر، موسیقی و آثار تجسمی توسط هنرمندان باشد. مردم جامعه نیز احساسات خود به ائمه اطهار(ع) را اینچنین در معرض دید قرار می‌دهند.
پیوند تحول سبک زندگی با فرهنگ زیارت
حجت‌الاسلام والمسلمین مقدمی با تاکید بر آنکه در دهه کرامت ارادت ویژه مردم به سمت ائمه اطهار(ع) جمع و متمرکز می‌شود تصریح کرد: نکته خاصی در دهه کرامت برای ما ایرانیان وجود دارد. حضرت فاطمه معصومه(س)؛ حضرت احمدبن موسی(ع) و حضرت امام رضا(ع) فرزندان با کرامت خاندان موسوی، این سه خواهر و برادر آغاز تا پایان دهه کرامت به نام این بزرگواران است. این خود بارتاب‌دهنده این مهم است که ایام دهه کرامت متعلق است به آستان‌های شریفی که در ایران عزیز است؛ به‌همین مناسبت توجه عمومی به موضوع زیارت بیش از پیش جلب می‌شود.
این پژوهشگر و از اعضای موثر در تدوین سند دهه کرامت با بیان آنکه بحث زیارت یکی از اثرگذارترین موضوعات در تحول سبک زندگی است و توجه عمومی به موضوع زیارت می‌تواند خود مبدأ تحول سبک زندگی قرار گیرد با ذکر مثالی یادآور شد: در آستان مقدسه حضرت فاطمه معصومه(س) همزمان با «روز دختر»؛ جشن‌های دخترانه متعددی صورت می‌گیرد. زمانی چنین مباحثی در این آستان شریف مطرح بود و گاه به ما اشاره می‌کردند که این حرم محل رفت‌وآمد بزرگان و مراجع است و برگزاری جشن‌های دخترانه شاید مناسب شأن این آستان نباشد. اما ما گفتیم حرم حضرت معصومه(س) باید پایگاه و مبداء تحول سبک زندگی دختران و زنان در جامعه ما باشد. همه دنیا باید این را ببیند که اسلام عزیز آستان‌بوس این علمای بزرگ اسلام؛ و دختر باکرامتی از خاندان ائمه اطهار(ع) است.
وی افزود: ملاصدرا در حاشیه یکی از مباحث سنگین خود می‌گوید در مبحثی به گرهی خورده بودم و درک نمی‌کردم؛ به حضرت معصومه(س) توسل کردم و این گره باز شد. حضرت معصومه(س) و دامنه وجهه علمی ایشان در روایت‌های مختلف شیعه و سنی به تثبیت رسیده و همه آن را قبول دارند. مقصودم آن است که سبک زندگی دختران و زنان جامعه ایرانی در این زیارت‌ها می‌تواند بسیار تحت تأثیر قرار گیرد.
نشر فرهنگ توحیدی با اثر هنری
حجت‌الاسلام والمسلمین منصور مقدمی در ادامه با بیان آنکه موضوع مهم دیگر گسترش خدمت کریمانه است که در این ایام اتفاق می‌افتد اظهار داشت: از این فرصت استفاده می‌کنم و به مناسبت دهه کرامت و شعاری که برای آن انتخاب‌شده از همه فعالان فرهنگی، تولیدکننگان محصولات هنری، هنرمندان، نهادها و دستگاه‌هایی که کار اجرایی در حوزه فرهنگ و هنر دارند دعوت می‌کنم که اگر مبتنی با این شعارها که تمام آنها منبعث از عقبه پرمحتوا و بازتاب نیازهای جامعه است؛ رویدادهایی مردمی را رقم بزنند.
نماینده آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) و از فعالان در تدوین سند دهه کرامت در پایان گفت: رسالت هنرمند متعهد برای جاری‌سازی فرهنگ رضوی، فرهنگ علوی، فرهنگ توحیدی در جامعه ایران اسلامی و انقلابی برقراری پل ارتباطی میان مردم و چنین رویدادهایی با زبان هنری و فعل و تولید آثار هنرمندانه است. اگر این مهم رقم بخورد آن زمان است که معنای این شعارها تجلی پیدا می‌کند.
هنرمندان و بهره از فرصت دهه کرامت
مرتضی طاهریان؛ مسئول دبیرخانه ستاد بزرگداشت دهه کرامت در پایان این میزگرد تعاملی و در قالب جمع‌بندی محور مباحث مطرح شده تصریح کرد: همه ما و به ویژه هنرمندان موظفیم تمام معرفتی که از حضرات معصومین(ع) به ما رسیده را به میزان بضاعت و استفاده از امکان و ابزاری که داریم به مردم منتقل کنیم.
طاهریان در پایان خاطرنشان کرد: دهه کرامت فرصتی است که تلاش کنیم آن پیوند، انس و الفت عمومی با حضرات معصومین(ع) بیشتر شود و امیدواریم در این دهه کرامت و دهه ولایتی که پیش رو داریم بتوانیم خدمتگزار ملت شریف ایران انقلابی و اسلامی باشیم.
گزارش از امین خرمی
انتهای پیام
