تغییر نگاه جهاد دانشگاهی به توسعه اشتغال

فاطمه غنی‌پور، عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی استان مرکزی و مدیر سازمان تجاری‌سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان جهاددانشگاهی استان مرکزی در گفت‌و‌گو با ایکنا از استان مرکزی، با اشاره به اینکه مرکز کسب و کارهای اینترنتی جهاد دانشگاهی استان در خدمت طرح توسعه ملی مشاغل خانگی است، اظهار کرد: اگر به اطراف خود نگاه کنیم می‌بینیم که روند زندگی امروزی به سوی هرچه بیشتر الکترونیکی شدن پیش می‌رود و زندگی از ابزارهای جدید الکترونیکی از جمله رسانه‌ها بی‌تأثیر نیست. گویی وسایل ارتباطی جدید همه عرصه‌های زندگی را یکی پس از دیگری به احاطه خود در آورده است.

وی تصریح کرد: عصر جدید را عصر انقلاب در ارتباطات نامیدند و روشن‌ترین نشانه این قرن، انفجار اطلاعات است که بسته به نوع کاربرد این انرژی و مدیریت و بهره‌برداری آن از سوی کاربران مختلف ممکن است مفید یا غیرمفید باشد، فناوری‌های جدید ارتباطی و به خصوص رسانه‌ها همچون سایر دستاوردهای بشری فرصت‌هایی را برای جامعه بشری در فضای کسب و کار، پزشکی، آموزش، پژوهش، خدمات بانکی، گردشگری و اوقات فراغت ایجاد کرده است که بهترین و غنی‌ترین بستر رشد برای توسعه زندگی بشر است.

غنی‌پور با بیان اینکه جهان امروز، جهان حاکمیت فرهنگ دیجیتالی، گسترش ارتباطات الکترونیکی، ظهور کسب و کارهای مجازی و نفوذ امواج نامرئی در فراسوی زمان و مکان است، گفت: در عصر ارتباطات، صرفا نداشتن اطلاعات جهل و کم سوادی محسوب نمی‌شود، بلکه ناتوانی در استفاده صحیح از فناوری‌های جدید اطلاعاتی و پردازش اطلاعات نیز نوعی جهل است. به عبارت دیگر در این قرن اطلاعات، دانش و آگاهی، معادل توانایی انسان و بزرگترین سرمایه سازگاری او با دنیای جدید است. که فضای مجازی و بازار کار نیز از آن مستثنی نیست.

تعریف و مفهوم کسب و کار

وی مفهوم کسب  کار را بدین شرح توصیف کرد: کسب و کار به معنای فعالیت‌هایی است که تولید، خرید کالا و خدمات با هدف فروش آنها به منظور کسب سود را در بر می‌گیرد. با پیدایش رایانه و اینترنت به دنبال سهولت ارتباطات شاهد نوع جدیدی از کسب و کار در فضای مجازی هستیم که به آن کسب و کار اینترنتی و مجازی گفته می‌شود. فضای مجازی، از ده ها هزار رایانه به هم پیوسته، سرویس دهنده‌ها، شبکه‌های ارتباطی، سوییچ‌ها و کابل‌های فیبر نوری تشکیل شده است که امکان ایجاد ارتباطات را در یک سامانه جامع فراهم می‌کند. در عصر ارتباطات هیچ حادثه‌ای حتی در دورترین نقاط، منحصر به یک منطقه جغرافیایی خاص نیست و از این رو سه ویژگی فرازمانی، فرامکانی و سرعت فوق‌العاده ازخصیصه‌های وسایل ارتباطجمعی است.

نقش فضای مجازی و توسعه کسب و کار

غنی‌پور ادامه داد: باید توجه داشت فناوری برای خدمت و سهولت به هر خدمتی وارد میدان شده و علاوه  بر کارایی بالایی  که دارد در بهبود فضای کسب و کار و اقتصاد نقش مهمی ایفا می کند باید از فضای مجازی با آموزش مناسب بهترین استفاده برد و کارکردهای آن را مدنظر قرار داد و با پرهیز از حضور مداوم در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی از آن در راستای بهتر شدن شرایط و کسب و کار و آموزش های اجتماعی بهره برد.

وی ادامه داد: باید کارکردهای درست فضای مجازی توسط آموزش و پرورش به دانش آموزان آموزش داده شود و فرهنگ استفاده صحیح از این فضای وسیع به خوبی برای آنان نهادینه شود؛ چراکه در دوران کرونا ما به قدرت عظیم  فضای مجازی پی بردیم.

غنی‌پور راه‌اندازی مراکز نوآوری و شتابدهی در استان‌های مختلف کشور را از برنامه‌های جهاد دانشگاهی برشمرد و اظهار کرد: استان مرکزی براساس برنامه‌های توسعه‌ای «ستفا» در سال 98 موفق به اخذ مجوز از سازمان تجاری سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان شد و در همین راستا راه‌اندازی مرکز نوآوری و شکوفایی کسب و کارهای اینترنتی در اراک را ایجاد کرد.

وی با تأکید براینکه جامعه امروز در زمینه ایجاد اشتغال نیازمند تغییر نگاه است و مراکز نوآوری و شکوفایی به عنوان یک هاب کارآفرینی می‌توانند این مأموریت را به خوبی انجام دهند، اظهار کرد: ازجمله عواملی که ایجاد مراکز نوآوری را به یک نیاز تبدیل کرده است، به وجود آمدن تغییرات سریع در فناوری‌های روز دنیا و مسائل اجتماعی جامعه امروز است. مراکز نوآوری با همان ایده جذب خلاقیت‌ها و نوآوری‌های افراد ایجاد شدند و به دنبال عرضه یک محصول به بازار هستند، البته محصولی که بر مبنای دانش و پژوهش ساخته شده باشد.

غنی‌پور در خصوص مرکز نوآوری و شتابدهی کسب و کارهای اینترنتی جهاد دانشگاهی استان مرکزی گفت: صفر تا صد فعالیت‌های پرورش ایده تا حرکت به سمت تجاری‌سازی در این مرکز انجام خواهد گرفت و این مرکز آماده خود را برای همکاری با همه افرادی که دارای ایده در کسب و کارهای اینترنتی هستند را اعلام می‌کند.

اجرای طرح ملی الگوی نوین توسعه مشاغل خانگی

وی ادامه داد: طرح ملی الگوی نوین توسعه مشاغل خانگی یک طرح دو جانبه بین وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تجای‌سازی فناوری و اشتغال دانش‌آموختگان جهاددانشگاهی است که این سازمان به عنوان  یک ارگان تسهیل‌گر در نظر گرفته شده است تا پروژه‌های مبتنی بر توسعه مشاغل خانگی را به صورت هدفمند اجرا کند.

غنی‌پور در خصوص کسب و کارهای خانگی، بیان کرد: مشاغل خانگی عبارت از کاری است که توسط اعضا خانواده در محیط خانه بدون ایجاد مزاحمت برای همسایگان انجام و عرضه، فروش و بازاریابی آن به خارج از محیط مسکونی انتقال یابد. با توسعه فضای مجازی کسب و کارهای خانگی به­ عنوان راهکاری مهم برای ایجاد اشتغال و درآمد در سراسر جهان محسوب می­­‌شوند که قابلیت انجام این نوع کسب و کار در منزل  مزایایی از جمله توازن بین مسئولیت خانوادگی زنان و اشتغال آنان، حذف هزینه­‌های مربوط به خرید، رهن و اجاره کارگاه و ایاب و ذهاب، استفاده از نیروی کار سایر اعضای خانواده را در بر می گیرد.

مدیر سازمان تجاری سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان جهاد دانشگاهی استان مرکزی گفت: برای اجرای طرح ملی الگوی نوین توسعه مشاغل خانگی، سامانه مشاغل خانگی راه اندازی شده است که در آن خدماتی همچون مشاوره، آموزش، طراحی، تولید، بسته بندی، بازارسازی، بازاریابی و اتصال به بازار و فروش در نظر گرفته شده است. اتصال به بازار نیز از نکات مهم و مورد توجه در این طرح است تا فرد توانمند شده بتواند محصول خود را به بازار عرضه کند.

غنی‌پور در پایان گفت: به مناسبت برداشتن قدمی در راستای تحقق جهش تولید، در مجموعه جهاددانشگاهی و اتصال به  بازار برای محصولات خانگی بازارهای الکترونیک و مجازی طراحی و در حال راه اندازی است که به زودی فروشگاه‌های الکترونیک جهاد دانشگاهی رونمایی می‌شود.