عمومیت یافتن کمک‌های مؤمنانه نیازمند رونق تولید و حمایت از بخش تعاون است

ابراهیم رزاقی، اقتصاددان و استاد بازنشسته دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره اهمیت افزایش کمک‌های مؤمنانه با توجه به شرایط دشوار اقتصادی پرداخت و گفت: کمک‌های مؤمنانه همچنان در حال انجام است و اگر عمومیت پیدا کند کمکی به فقرا و نیازمندان خواهد بود، اما مسئله دیگر مشکلات اقتصادی است که دامن جامعه را گرفته است. لذا عده‌ای نیز به جای ایثارگری و کمک‌های مؤمنانه به رانت و واردات روی آورده‌اند. اتحادیه‌های کارگری بررسی کرده و اعلام کرده‌اند خط فقر به زیر 6 میلیون تومان رسیده، اما بسیاری از افراد زیر سه میلیون تومان دریافت می‌کنند.

بیشتر بخوانید:

• فقر به دهک‌های سوم و چهارم رسیده است / الگوی دفاع مقدس راهگشای شرایط امروز

موانع گسترش روحیه ایثارگری

وی افزود: وضعیت اقتصادی وخیمی وجود دارد از سوی دیگر شغلی وجود ندارد و به جز معدودی از افراد توانمند بقیه آن‌ها اقدام به کمک به دیگران نمی‌کنند. اکنون یک فاجعه به دلیل اختلاف طبقاتی پدید آمده و سوءاستفاده‌های اقتصادی هم زیاد شده است؛ هر کسی خانه، طلا، ارز و هر چیز دیگری که خریداری می‌کند گران می‌شود و مسئولان هم آن را تأیید می‌کنند. در سطح مسئولان رده‌بالا، فساد اقتصادی رخ می‌دهد چراکه نه تنها روحیه جهادی و ایثارگری ندارند، بلکه گمان می‌کنند فقر باید باشد تا سرمایه‌داری رشد کند.

رزاقی اظهار کرد: جامعه ما به دو طبقه دارا و ندار تبدیل شده است. در کشورهای اروپایی اتحادیه‌های مختلفی وجود دارد که از حقوق کارگران و فقرا دفاع می‌کنند، اما کارگران نیشکر هفت تپه را ببینید که هیچ کس از آنها دفاع نمی‌کند. البته اقدامات قوه قضائیه بسیار عالی است، اما نیازمند اقدامات بیشتر از جانب همه مسئولان هستیم. بانک‌ها سودپرست و خودمحورند و به جای اینکه به تولیدکنندگان کمک کنند درصدد خرید خانه و نگهداری آن هستند. در خبری دیدم که یکی از بانک‌ها هزار خانه خریده است؛ آیا مسئولان داخلی از این وضعیت خبر ندارند؟ اگر بی‌خبرند که صلاحیت دارا بودن مسئولیت را نیز ندارند.

معضلات فساد اقتصادی

استاد بازنشسته دانشگاه تهران اظهار کرد: مدت‌های زیادی است که مقام معظم رهبری می‌فرمایند نفت خام نفروشید و به فکر تحقق اقتصاد مقاومتی باشید. این نقطه ضعف ماست که خام‌فروش هستیم. لذا باید جهادی فکر کنیم و درصدد رفع مشکلات اقتصادی باشیم. دلار به بالای 20 هزار تومان رسیده و این تولید را به ورشکستی کشانده، حتی ارز حاصل از صادرات نیز پس داده نشده است.

این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: وقتی شرایط اینگونه شد به این نتیجه می‌رسیم که کسی به حرف مقام معظم رهبری گوش نداده است. قانون اساسی از استقلال اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بحث می‌کند. مقام معظم رهبری این نکات را به خوبی می‌دانند و بیان می‌کنند. البته برخی از افرادی که این سخنان را باور دارند به آن عمل می‌کنند اما عده‌ای نیز عمل نمی‌کنند.

استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داد: وضعیت اقتصادی و گرانی‌ها نگران‌کننده است. به نظرم نگاهی که مقام معظم رهبری دارد را برخی مسئولان ندارند. مشکل اصلی ما فساد اقتصادی است؛ مفسدانی که رسانه‌های لازم را نیز در اختیار دارند و باید تماماً محاکمه شوند. حرف‌های رهبر معظم انقلاب بسیار پخته است اما به اقدامات عملی نیاز دارد.

نقش تعاونی‌ها در افزایش کمک‌های مؤمنانه

رزاقی یادآور شد: باید تمام دردمندان و فقرا از سوی سپاه و بسیج متشکل شده و از آنها حمایت شود. از سوی دیگر باید همانند ابتدای انقلاب از انواع و اقسام تعاونی‌هایی که بسیاری از آنها ورشکست شده‌اند حمایت کنیم. حمایت هم باید هدفمند باشد تا جلوی تداوم فقر را بگیریم. این افراد بی‎نوا به فرموده حضرت امام خمینی(ره) صاحبان اصلی مملکت هستند اما وضعیت رسیدگی به آنها اصلاً مناسب نیست. لذا نباید کاری کنیم از انقلاب ناامید شوند. در شرایط کنونی نیازمند وحدت و یکپارچگی برای حمایت از فقرا و نیازمندان هستیم. همین الان هم بسیج و سپاه به دلیل شرایط پیش آمده ناشی از کرونا در حال کمک به نیازمندان هستند اما تعاونی‌ها هم می‎توانند وارد میدان شوند.

این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: مگر طبقه ثروتمند چند درصد از مردم ایران را تشکیل می‎دهد؟ برخی می‎گویند حدود ده درصد و برخی می‎گویند یک درصد. آیا همه میلیاردرها اهل کمک و فعالیت‌های خیرخواهانه هستند؟ لازم است عِرق ملی آنان را تحریک کنیم که افراد توانمند، درد آدم‌های نیازمند را بفهمند. بی‎توجهی به فقرا و نیازمند، خارج از مبانی دینی است. لذا خیرین هم باید وارد میدان شوند تا گامی در راستای رفع فقر برداشته شود.

استاد بازنشسته دانشگاه تهران اظهار کرد: خیرین هم کمک می‌کنند اما توانایی آنها زیاد نیست. بنابراین باید راه‌حل‌های دیگری همانند افزایش تولید و اشتغال را پیگیری کنیم. در این شرایط امید به وجود خواهد آمد و لذا افرادی که درد کمک به همنوع و هموطن را دارند تقویت می‎شوند و آن‌ها هم میزان بیشتری به فقرا و نیازمندان کمک خواهند کرد اما نباید فراموش کرد که مهم‌ترین کار، احیای تولید و دریافت مالیات از کسانی است که فرارهای مالیاتی دارند، چراکه در این شرایط صرف کمک خواستن از مردم به معنای انفعال است. اگر چنین شیوه‎ای را اجرا و با فساد نیز مبارزه کنیم، کار و تولید رونق پیدا می‎کند. اگر هم شرایط اقتصادی بهبود پیدا کند، آنگاه با خیال آسوده‌تر می‌توانیم از خیرین بخواهیم که به نیازمندان کمک بیشتری کنند.