حضرت عباس(ع)؛ اسوه ولایت‌پذیری / سربازان ولایت در منازل تربیت می‌شوند

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین سیروس شیرزاد، پژوهشگر و محقق حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌و‌بختیاری، در رابطه با ولایت‌پذیری که یکی از ویژگی‌های بارز و مهم حضرت عباس(ع) است، بیان کرد: برای معرفی یک فرد موفق معرفی مدال‌های افتخار او از تلاش شبانه‌روزی شخص حکایت می‌کند، به طور مثال ورزشکاری که طلای المپیک را کسب کرده کسی است که بیشتر عمر خود را وقف ورزش کرده است.

وی ادامه داد: در معرفی شخصیت حضرت عباس(ع) نیز باید به دنبال این باشیم که آیا از اهل بیتی که با حضرت هم عصر بودند نقل قولی برای معرفی ایشان وجود دارد یا خیر؟ و همچنین نقل‌های تاریخی برای ما که چندین قرن بعد از ایشان زندگی می‌کنیم موجود است یا خیر؟ با جمع‌بندی و در کنار هم گذاشتن این نقل‌ها، به ولایت‌پذیری ایشان می‌رسیم که ویژگی برجسته آن حضرت است.

این کارشناس مذهبی به سخنی از امام صادق(ع) در زیارت‌نامه حضرت عباس(ع) اشاره کرد و گفت: زیارت‌نامه حضرت عباس(ع) نیز همانند دیگر زیارت‌نامه‌ها در ابتدا با سلام به خداوند و اهل بیت(ع) آغاز می‌شود و در ادامه بیان می‌فرماید: «الْمُقَرَّبينَ، وَاَنْبِيآئِهِ الْمُرْسَلينَ، وَعِبادِهِ الصَّالِحينَ، وَجَميعِ الشُّهَدآءِ وَالصِّدّيقينَ، وَالزَّاکياتُ الطَّيباتُ، فيما تَغْتَدى‏ وَتَرُوحُ، عَلَيک يا بْنَ‏ اَميرِالْمُؤْمِنينَ، اَشْهَدُ لَک ‏بِالتَّسْليمِ وَالتَّصْديقِ، وَالْوَفآءِ وَالنَّصيحَةِ، لِخَلَفِ النَّبِىِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَآلِهِ الْمُرْسَلِ، وَالسِّبْطِ الْمُنْتَجَبِ، وَالدَّليلِ الْعالِمِ، وَالْوَصِّىِ الْمُبَلِّغِ وَالْمَظْلُومِ الْمُهْتَضَمِ، فَجَزاک اللَّهُ عَنْ‏ رَسُولِهِ»، یعنی اینکه حضرت عباس شخصی بوده که هم قلباً و هم عملاً، مطیع فرمان شخصی بوده که امام صادق(ع) در معرفی این شخصیت می‌فرمایند: «لِخَلَفِ النَّبِى(ص)» که منظور جانشین پیغمبر یعنی همان امام زمان خود بوده است. در واقع حضرت عباس(ع) تسلیم امام زمان خود بوده و این یک عبارت معمولی از اشخاص عادی نیست بلکه روایت ویژه از یک معصوم(ع) است.

این مترجم متون عربی ادامه داد: حال این سؤال پیش می‌آید که آیا دلیلی برای اثبات این سخن وجود دارد یا خیر؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت، هر فردی حرفه‌ای دارد که اگر در حرفه خود محدود شود انگیزه خود را از دست می‌دهد، حضرت قمربنی‌هاشم(ع) نیز از کودکی یک جنگنده تربیت شده است اما به علت اینکه یادگار امام حسین(ع) بود از زمان کودکی تا واقعه کربلا اجازه شرکت در هیچ کدام از جنگ‌ها از جمله جنگ صفین و ... را نداشت، همگان در واقعه کربلا همگان انتظار داشتند که امام حسین(ع) برادرشان عباس را پیش بفرستند اما اجازه رزم نمی‌دهند و خطاب به قمر بنی‌هاشم(ع) می‌فرمایند، مسئولیت سقایی و نگهبانی از خیمه‌ها را بر عهده گیرد که عباس(ع) نیز اطاعت می‌کند، لذا می‌بینیم که تسلیم امر ولایت بودن در همه عرصه‌های زندگی حضرت عباس(ع) نمایان است.

داشتن هدف والا؛ ویژگی بارز حضرت ابوالفضل(ع)

این مترجم متون عربی با اشاره به اینکه در روایات داریم که شبیه هر قومی شوید از همان قوم می‌شوید، تصریح کرد: ویژگی بارز حضرت عباس(ع) داشتن هدف والا در زندگی است که اگر کسی چنین هدف بالایی داشته باشد نمی‌تواند ولایت‌پذیر نباشد، لذا ایشان محافظ خیمه‌ها و نیز سقا و فرمانده سپاه بودند که هر کدام مسئولیت‌های سختی هستند اما حضرت عباس(ع) همه این مسئولیت‌ها را با یکدیگر بر عهده داشتند و هدف والا سبب شده بود که حضرت قدرتمند و قوی شود.

وی ادامه داد: در روایات است که هیچ بدنی برای هدفی که می‌خواهیم انجام دهیم ضعیف نیست و اگر برای اجرای اهداف والای خود شبیه اهل بیت(ع) شویم، مصداق بارز سلامت از دیدگاه امام صادق(ع) در زیارت‌نامه حضرت عباس(ع) خواهیم شد.

تبعیت از ولی ضرورت است

این دانش‌آموخته فقه حکومتی با اشاره به آیه ۵۹ سوره مبارکه نسا، گفت: خداوند می‌‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ» در واقع زندگی بدون تبعیت از ولی محال است و طبق این آیه قرآن، اطاعت از اولی‌الامر همان اطاعت از رسول خدا(ص) است و در امتداد آن است، پس اطاعت از آن‌ها واجب است لذا اگر جامعه بدون رهبر باشد، هرج و مرج در آن به وجود می‌آید، همچنین اگر جامعه رهبر داشته باشد و از او اطاعت نشود مانند آن است که رهبری در جامعه وجود ندارد، پس حتی اگر جنبه دینی اطاعت از ولایت فقیه را نیز در نظر نگیریم و به صورت کلی بخواهیم در جامعه یک زندگی صحیح و شایسته داشته باشیم باید مطیع باشیم، چه بهتر که مطیع شخصی باشیم که خیر دنیا و آخرت ملت خود را بخواهد و از طریق روایات نیز حجت بر اطاعت از ایشان تمام شده باشد.

وی ادامه داد: تبیین ارزش تبعیت از ولایت فقیه در جامعه به عهده تک‌تک ماست و همانگونه که حضرت زینب(س) در اوج گرفتاری‌ها و مصیبت‌های کربلا بعد از این که ۱۸ نفر از مردان قبیله او را سر بریدند، به جای گریه و زاری و غم و اندوه، بلافاصله نزد امام زنده خود یعنی امام سجاد(ع) آمد و از او کسب تکلیف کرد. این حرکت زیبای حضرت زینب(س) ولایت‌پذیری ایشان را آشکار می‌کند.

این کارشناس مذهبی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه با توجه هدف دشمنان ایجاد تفرقه در جامعه اسلامی است و پیروی از ولایت فقیه همانند کاری که عباس(ع) در زمان جنگ کرد چقدر می‌تواند این هدف را خنثی کند؟ گفت: شیوه کار دشمن از ابتدا تا انتهای خلقت یک چیز است و پارامترهایی دارد که در شرایط مختلف به شکل‌های گوناگون اجرا می‌کند، همچنین اگر به وقایع تاریخی دقت کنیم مشاهده می‌شود که در دوره‌ای برخی از نزدیکان اهل بیت(ع) از جمله همسر امام حسن(ع) درصدد خیانت به این بزرگواران بودند که مصادیق آن یکی یا امان‌نامه‌ای بود که برای حضرت عباس(ع) آوردند تا در سپاه امام حسین(ع) تفرقه ایجاد کند، همچنین در روز عید غدیر، شیطان با حالت مریض بر روی زمین افتاده بود اما با جریان سقیفه و ایجاد تفرقه بین مردم، خوشحال شد و جان گرفت.

وی با بیان اینکه امروز نیز همین روال در پیش است، اظهار کرد: دشمن همواره تلاش دارد ما را از پیروی از ولایت فقیه دور کند و برای رسیدن به هدف خود به هر ترفندی متوسل می‌شود.

سربازان ولایت در منازل تربیت می‌شوند

وی با بیان اینکه حضرت عباس(ع) هر چه دارد از مادرش دارد، ادامه داد: حضرت ام‌البنین از بچگی به او آموخت که غلام اهل بیت(ص) است، پس اگر کارگاهی برای مادران ایجاد شود که کودکان را عاشق ولی سازند، سربازان ولایت در منازل تربیت می‌شوند؛ همانگونه که زبان فارسی یکی از زبان‌های سخت دنیا است اما به خاطر تمرین و تکرار مادران به کودکانشان فرزندان از همان ابتدا این زبان را در منزل می‌آموزند و به صورت فصیحی صحبت می‌کنند.

حجت‌الاسلام شیرزاد در پایان گفت: خانواده اولین پایگاه تربیت افراد ولایت‌پذیر است و پدر و مادر مدرسان اصلی این مجموعه آموزشی هستند، پس همانگونه که حضرت ام البنین، حضرت عباس(ع) را ولایت‌پذیر تربیت کرد، مادران ما نیز باید تلاش کنند فرزندانی شجاع، باوفا و ولایت‌پذیر همچون ایشان تربیت کنند.