تألیف «حزب مفصل» برای مقطع کارشناسی رشته علوم قرآن و حدیث

حجت‌الاسلام والمسلمین فتح‌الله نجارزادگان، عضو هیئت علمی گروه قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایکنا؛ از انتشار کتابی به نام «حزب مفصل» در قالب کتاب درسی برای دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی، گفت: چند سال قبل بحثی مطرح شد با این موضوع که برای آشنایی بیشتر طلاب پایه‌های دو، سه و چهار با قرآن کریم باید برنامه درسی ویژه‌ای طراحی، تدوین و تولید شود و در عین حالی که مشتمل بر مباحث مفید قرآنی است، دلنشین و جذاب هم باشد.

نویسنده کتاب «حزب مفصل» افزود: بعد از 30 جلسه به تدوین این اثر رسیدیم؛ چند کتاب در ابتدا تألیف شد، ولی از بین آن‌ها دو اثر یعنی «تذکار وحی» و «ذکر مبارک» رأی آورد؛ تذکار وحی کتاب درسی است که هر 5 جزء قرآن به عنوان یک کتاب درسی تألیف شده است و طی 250 ساعت درسی تدریس می‌شود.

نجارزادگان با بیان اینکه این دو اثر به وزارت علوم برای مقطع کارشناسی علوم قرآن و حدیث هم عرضه شد تا به عنوان منبع درسی مورد تدریس قرار گیرد، اظهار کرد: وزارت علوم از حوزه خواست تا به جای اینکه طبق تذکار وحی، مطالب از 5 جزء اول باشد، از 5 جزء آخر قرآن شروع شود و حوزه هم استقبال کرد.

این قرآن‌پژوه با بیان اینکه تغییراتی برای تولید اثر جدید لازم بود، تصریح کرد: این کار از جزء آخر شروع و تا جزء 26 رسید و در آن از مطالب ادبی، تفسیری، روایی و ... بیان شده است؛ یعنی مطالبی که در کتاب درسی حوزه وجود نداشت، لذا با تغییر نام به «حزب مفصل» این اثر برای مقطع کارشناسی دانشگاه‌ها تعریف شد.

نجارزادگان افزود: متن آموزشی حزب مفصل با نگارش استاد صفوی که از مترجمان قرآن هستند انجام شد؛ در این اثر، نکات ادبی، پرسش و پاسخ انجام شده است و با توجه به تسلط استاد صفوی بر بحث ترجمه، اثر بسیار خوبی برای این مقطع تحصیلی تدوین شده است.

این قرآن‌پژوه و استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه آقای صفوی، هفت سال تفسیر المیزان را مطالعه کرده و ترجمه قرآنی را نوشته که براساس این رویکرد است، اظهار کرد: نوع تدوین این اثر به گونه‌ای است که متن قرآن در سمت راست با خط عثمان طه به همراه واژه‌ها، نکات ادبی و تجویدی بیان شده و در سمت چپ هم مروری بر آموزه‌ها آمده است که سعی شده محتوای آن صفحه، موجز، روان و ژرف منعکس شود و جایی که حس شده مطالب بیشتری مورد نیاز مخاطب است با رنگ آبی مطالبی بیان شده است.

آیات زندگی

نجارزادگان با اشاره به اینکه «آیه زندگی» یعنی یک و گاهی دو آیه از مجموعه آیات یک صفحه انتخاب شده است، تصریح کرد: توضیح دقیق‌تر و بیشتر و نکته‌سنج‌تری را در مورد آیات منتخب بیان کرده است. این آیات کمک می‌کند تا دانشجویان و به خصوص طلاب بتوانند در تبلیغ و حتی در زندگی شخصی خود از آن بهره ببرند.

عضو هیئت علمی گروه قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران با بیان اینکه در کل 15 جزء در تذکار وحی، صد تا 150 آیه منتخب وجود دارد، تصریح کرد: در کل قرآن، 300 آیه و در حزب مفصل که تلخیص شده، 20 تا 30 آیه منتخب شده است.

نجارزادگان با بیان اینکه مطالب این اثر از تفاسیر مختلف از جمله تفسیر راهنماست که از سوی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن دفتر تبلیغات اسلامی منتشر شده است، اظهار کرد: در هر صفحه دو کار پژوهشی برای دانشجویان تعریف شده است؛ مثلاً عوامل و زمینه‌های طلاق را بررسی و آن را از تفسیر نمونه گزارش کنید؛ این تحقیق برای آن است که دانشجو به قرآن کریم و تفاسیر مختلف رجوع کند و به صورت نظام‌مند با آیات قرآن آشنا شود. ضمن اینکه روحیه تحقیق و پژوهش در او تقویت شود.

وی افزود: این کتاب در هر صفحه ده موضوع مستقل دارد؛ متن، ترجمه، واژگان، ترجمه خود قرآن براساس ترجمه آیت‌الله مشکینی، نکات لغوی و ادبی، پژوهش و ... همچنین مروری بر آموزه‌ها هم وجود دارد که مطالب را به صورت پیوسته آورده است و افراد می‌توانند به میزان فرصتی که برای مطالعه دارند از آن بهره‌مند شوند.

استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه نکات ادبی بیان شده تمرین صرف و نحو و بلاغت است، تصریح کرد: این کتاب 16 واحد درسی است و بیشترین مطالب تفسیری را مدیون تفاسیری مانند تسنیم، المیزان، نور و راهنماست. مطالب و محتوای این اثر به همت داوران و ارزیابان زبردست بررسی و نهایی شده و هم‌اکنون به عنوان یک متن درسی در مقطع کارشناسی در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود و بناست فراگیر شود.

تألیف اثر برای کارشناسی ارشد

نجارزادگان با پرداختن به اینکه این کتاب برای مقطع کارشناسی رشته علوم قرآن و حدیث است، افزود: یکی از کارهای لازم در این زمینه تدوین آثار مناسب درسی برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری است.

یادآور می‎شود، حزب مفصل از جمله آثاری است که اخیراً در مراسم رونمایی از درسنامه‌های علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی برای مقطع کارشناسی رشته علوم قرآن و حدیث رونمایی و معرفی شد.