ریشە ادب پایداری را باید در حماسە ملت‌ها جستجو کرد

به گزارش ایکنا از کردستان، بهروز خیریە، استاد و متخصص در حوزە ادبیات پایداری و آیینی امروز، 14 مهرماه در همایش ادبیات پایداری و آیینی که از جمله برنامه‌های جانبی نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب کردستان است، اظهار کرد: هرگاە ملتی مورد ظلم و ستم و تعدی قرار بگیرد، انواع ادبی متعددی در حوزە ادب پایداری آن ملت از جملە «نمایشنامە، شعر، رمان، و خبر نویسی و خاطرە نویسی» شکل می‌گیرد کە بە آن ادبیات پایداری گفتە می‌شود.
وی افزود: ادب پایداری، ادبیاتی فرا زمانی و فرا زبانی است کە مرزهای جغرافیایی را طی می‌کند و بعد جهانی می‌یابد.
این استاد و متخصص در حوزە ادبیات پایداری و آیینی، در رابطه با عمق ادبیات پایداری در تاریخ ملت‌ها بیان کرد: ریشە ادب پایداری را باید در حماسە ملت‌ها جستجو کرد، چراکه حماسە نمونەهای بارزی از پایداری ملت‌ها را بە نمایش می‌گذارد، و بخش حماسی شاهنامە فردوسی نمونەی برجستەای از ادب پایداری ملت ایران است.
بیت‌های حماسی کُردی نمونەی بارزی از ادبیات پایداری ملت کُرد است
خیریە عنوان کرد: بیت‌های حماسی کُردی نمونەی بارزی از ادبیات پایداری ملت کُرد است، به عنوان مثال «فتحی قەڵای خەیبەر بە دەس ئیمامی حەیدەر و رۆسەم وزۆراو»در زمرەی ادب پایداری ملت کرد قرار می گیرد.
وی ادامە داد: ادبیات پایداری ملت ایران با شروع جنگ تحمیلی ایران و عراق و با ژانر شعر آغاز شد و در این اشعار از نمادهای شاهنامە در ضمن شعر بهرە گرفتەاند.
این استاد، در بحث ادبیات پایداری ملت ایران عنوان کرد: در همان روزهای آغاز جنگ کە بخشی از خاک ما بە تصرف دشمن درآمد، اشعاری سرودە شد کە ادب پایداری نام گرفت.
خاطرە‌نویسی موجب گسترش ادبیات پایداری شد
وی در بحث ژانرهای متنوع ادبیات پایداری عنوان کرد: یکی از بخش‌های ادب پایداری کە رشد چشمگیری داشته و بسیار گسترش پیداکرده است بخش خاطرە‌نویسی بود، کە بە مرور زمان این خاطرەنویسی‌ها گسترش یافتند و بە صورت رمان و داستان‌های کوتاە بە رشتەی تحریر در آمدند؛ کە از جملە این داستان‌ها می‌توان بە «پل معلق نوشتە امراللە بایگانی، شطرنج با ماشین قیامت نوشتەی حبیب احمد زادە و شیار ۱٤۳ از نرگس آبیار»اشارە کرد.
بهروز خیریە ویژگی‌های ادبیات پایداری را ظلم ستیزی، دشمن ستیزی و عدالت خواهی برشمرد و بیان کرد: یکی از شاخص‌های برجستە ادب پایداری رئالیستی بودن آن است و این ادبیات بر پایەی واقعیت‌ بنا شدە و بە هیچ‌وجە در زمرەی اشعار و داستان‌های سورئالیستی قرار نمی‌گیرد.
وی یکی دیگر از شاخصەهای ادب پایداری را اینگونە برشمرد و تأکید کرد: اختلاف ادب پایداری با حماسە در این است کە حماسە با اسطورە درآمیختە است و در اسطورە بە هیچ وجە زمان و مکان مطرح نیست اما ادبیات پایداری کاملا رئالیستی است و با اتمام جنگ، پایان نمی‌پذیرد و سالها بعد از جنگ تولید اینگونە ادبیات‌ها همچنان ادامە می‌یابد.
این صاحب نظر در خصوص جایگاە ادبیات پایداری در میان ملت کُرد یادآور شد: متأسفانە در حوزە ادب پایداری رمان و داستان‌های برجستەای نوشتە نشدە است، اما شعرهایی کە در این حوزە سرودە شدەاند بسیار حائز اهمیت است.
وی در پایان یادآور شد: شاعران کرد تنها بە شعر پایداری یک منطقە خاص اکتفا نکردەاند و گاهی در شعر شاعران کرد نمونەهای ادب پایداری سایر ملت‌ها بە چشم می خورد.