اگر به آیات و روایات موجود در باب چگونگی تعامل با مردم که اسلام تلاش میکند سنگ بنای آن را بر محبت قرار دهد توجه کنیم و به پاداشی که خداوند برای رعایت حال انسان، مدارا و مهربانی کردن با او قرار داده دقت کنیم، خواهیم دانست که تا چه اندازه کرامت انسان برای خداوند اهمیت دارد؛ بهگونهای که رفق یعنی مدارا کردن با انسانها را عامل حفظ ایمان(ارتباط انسان با خدا) معرفی میکند.
هر قدر بیشتر اهل مدارا و نرمی باشیم، خدای سبحان بیشتر راه ایمان و ارتباط با خود را برای ما هموار میسازد. یکی از آیاتی که این موضوع در ضمن آن آمده است آیه 83 سوره مبارکه بقره است.
خداوند سبحان در این آیه مصادیقی از پیمانهایی را که از بنیاسرائیل گرفته است، برمیشمارد: «وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِنْكُمْ وَأَنْتُمْ مُعْرِضُونَ؛ و چون از فرزندان اسرائيل پيمان محكم گرفتيم كه جز خدا را نپرستيد و به پدر و مادر و خويشان و يتيمان و مستمندان احسان كنيد و با مردم [به زبان] خوش سخن بگوييد و نماز را به پا داريد و زكات را بدهيد آنگاه جز اندكى از شما [همگى] به حالت اعراض روى برتافتيد».
یکی از دستورات زیبای خداوند در ضمن این پیمانها، عبارت «وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا» است؛ دستوری که به گفته مفسران حکمی است مربوط به جامعه بشری و اعم از مسلمان و کافر را شامل میشود. امام صادق(ع) در تفسیر این آیه فرمودهاند: آیه «وقولوا لِلنَّاسِ حُسنا» یعنی اینکه با همه مردم، مؤمن و مخالف سخن نیک بگوید؛ با مؤمنان گشادهرو باشد و با كافران به نرمى و مدارا سخن بگوید تا بهسوى ايمان جذب شوند و كمترين ثمرش اين است كه خود و برادران مؤمنش را از گزند آنان حفظ میکند.
رسول گرامی اسلام(ص) که از سوی خداوند، به داشتن خُلق عظیم وصف شدهاند در سخن زیبایی فرمودند: «ألا اُخْبِرُکُمْ بِاَشبَهِکُم بی؟ قَالوا: بَلی یا رَسولَ اللّه ِ. قالَ: اَحسَنُکُم خُلقا وَاَلیَنُکُم کَنَفا وَ اَبَرُّکُم بِقَرَابَتِهِ وَ اَشَدُّکُم حُبّا لاِِخوانِهِ فی دینِهِ وَ اَصبَرُکُم عَلَی الحَقِّ وَاَکظَمُکُم لِلغَیظِ وَ اَحسَنُکُم عَفْوا و اَشَدُّكُم مِن نَفْسِهِ اِنْصافا فِى الرِّضا وَ الْغَضَبِ» آیا میخواهید شما را از شبیهترین افراد به خودم با خبر سازم؟ گفتند: بله یا رسولالله. فرمودند: خوش اخلاقترین شما، نرمخوترین شما، نیکوکارترین شما به نزدیکانش، دوستدارترین شما نسبت به برادران دینی خود، صبورترین شما بر حق، فروخورنده خشم، بهترین شما در گذشت و منصفترین شما در خرسندی و خشم.
انتهای پیام