نهج‌البلاغه، نرم‌افزار راهبردی اصلاح حیات بشر است

گروه معارف ــ مدرس حوزه علمیه خواهران ضمن تبیین ماهیت علم حقیقی از منظر قرآن با استناد به قصه حضرت سلیمان و ملکه سبا، تأکید کرد: نهج‌البلاغه که متأسفانه بین شیعیان با تمام ادعای محبت و ولایت‌مداری مهجور مانده، بهترین و تنهاترین نرم‌افزار راهبردی اصلاح ساحت حیات بشر است.

به گزارش ایکنا از قم، مفهوم «سبک زندگی» از جمله مفاهیم علوم اجتماعی به‌شمار می‌رود که در سال‌های اخیر مورد توجه همگان قرار گرفته و مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب که در هفت فصل تنظیم شده‌ بر آن تأکید ویژه‌ای داشتند؛ لذا برای تبیین این موضوع به سراغ انیسه ظاهری، مبلغ و مدرس حوزه علمیه خواهران قم رفتیم و با او به گفت‌وگو نشستیم، در بخش اول این مصاحبه که با عنوان «دغدغه تمدن اسلامی بدون سبک زندگی بی معناست» منتشر شد بر بهره‌‌گیری از نقاط مثبت سبک زندگی غربی تأکید شد، حال بخش دوم این گفت‌وگو تقدیم خوانندگان محترم می‌شود.

ایکنا ـ بیانیه گام دوم بر مقابله با سبک زندکی غربی تأکید ویژه دارد، ضرورت این امر چیست؟

کلیدواژه اصلی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، «جوانان» بودند: «اینک در آغاز فصل جدیدی از زندگی جمهوری اسلامی، این بنده‌ ناچیز مایلم با جوانان عزیزم، نسلی که پا به میدان عمل می‌گذارد تا بخش دیگری از جهاد بزرگ برای ساختن ایران اسلامی بزرگ را آغاز کند، سخن بگویم». در فراز دیگر این بیانیه رهبر فرزانه انقلاب با تبیین نقش جوانان در پیروزی انقلاب اسلامی، دلیل مطالبه ایفای نقش ویژه در گام دوم انقلاب را به شیوایی بیان می‌فرمایند: «انقلاب به یک انحطاط تاریخی طولانی پایان داد و کشور که در دوران پهلوی و قاجار بشدّت تحقیر شده و بشدّت عقب مانده بود، در مسیر پیشرفت سریع قرار گرفت؛ در گام نخست، رژیم ننگین سلطنت استبدادی را به حکومت مردمی و مردم‌سالاری تبدیل کرد و عنصر اراده‌ ملّی را که جان‌مایه پیشرفت همه‌جانبه و حقیقی است در کانون مدیریّت کشور وارد کرد؛ آنگاه جوانان را میدان‌دار اصلی حوادث و وارد عرصه مدیریّت کرد؛ روحیه و باور «ما می‌توانیم» را به همگان منتقل کرد؛ به برکت تحریم دشمنان، اتکا به توانایی داخلی را به همه آموخت و این منشأ برکات بزرگ شد».

رهبر معظم انقلاب اسلامی در خرداد ۹۳ در تبیین اعتماد و یقین به جوانان به‌عنوان نسل آینده‌ساز انقلاب اسلامی می‌فرمایند: «من به نسل جوانِ امروز کشورمان اعتماد دارم. من با همه وجود معتقدم که نسل جوانِ امروز خواهد توانست نقش تاریخى خود را در همه امتحان‌هاى دشوار ایفا کند» رهبر انقلاب، جوانان را در هر جامعه و کشوری را محور حرکت دانسته و می‌فرمایند: «اگر حرکت انقلابی و قیام سیاسی باشد، جوانان جلوتر از دیگران در صحنه‌اند. اگر حرکت سازندگی یا حرکت فرهنگی باشد، باز جوانان جلوتر از دیگران‌اند و دست آن ها کارآمدتر از دست دیگران است. حتی در حرکت انبیای الهی هم از جمله حرکت صدر اسلام محور حرکت و مرکز تلاش و تحرک، جوانان بودند».

اما علت این مطالبه و یقین به جوانان را در این ویژگی‌هایی که ایشان بیان و تأکید می‌فرمایند می‌توان دریافت یعنی امید، ابتکار و انرژی، البته ایشان شرط موفقیت را اینگونه بیان می‌فرمایند: احساس مسئولیت، ایمان، آگاهی و بصیرت، تحصیل، تهذیب، ورزش، جدیت، تفکر، تقوا، ارتباط با خدا و آشنایی با تاریخ.

ایکنا ـ آیا تقلید از بخشی از سبک زندگی غربی مشکلی برای کشور به وجود می‌آورد؟

بخشی از فرهنگ غربی مانند نظم و قانونگرایی و تأکید بر علم از موارد مثبت در فرهنگ غربی است و کسی با این مسائل مشکلی ندارد البته این نکته تکمیلی را عرض کنم که ما اگر فرض را در اخلاص غرب در واگذاری علم به خودمان بدانیم باز نکته و ابهام در تراز علم غربی و علم حقیقی به‌وجود می‌آید؛ در قصه قرآنی حضرت سلیمان(ع) و بلقیس و جابجایی تخت بلقیس، خدای متعال می‌فرمایند «قَالَ الَّذِي عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَٰذَا مِن فَضْلِ رَبِّي لِيَبْلُوَنِي أَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ وَمَن شَكَرَ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّي غَنِيٌّ كَرِيمٌ»(نمل/40) کسی که این تخت را چشم برهم زدنی جابجا می‌کند (آصف ابن برخیا) عنده علم من الکتاب است؛ ﻛسی ﻛﻪ ﺩﺍﻧشی ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ [ ﻟﻮﺡ ﻣﺤﻔﻮﻅ ] ﻧﺰﺩ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﮔﻔﺖ: ﻣﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﭘﻠﻚ ﺩﻳﺪﻩ‌ﺍﺕ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺨﻮﺭﺩ‌، ﻧﺰﺩ ﺗﻮ ﻣﻰ‌ﺁﻭﺭم‌. [‌ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻟﺤﻈﻪ ﺁﻭﺭﺩ‌]‌. ﭘﺲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺳﻠﻴﻤﺎﻥ ﺗﺨﺖ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺧﻮﺩ ﭘﺎﺑﺮﺟﺎ ﺩﻳﺪ، ﮔﻔﺖ: ﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻓﻀﻞ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﻥ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ، ﺗﺎ ﻣﺮﺍ ﺑﻴﺎﺯﻣﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺳﭙﺎﺱﮔﺰﺍﺭم ﻳﺎ ﺑﻨﺪﻩ‌ﺍی ﻧﺎﺳﭙﺎﺳﻢ‌؟ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺳﭙﺎﺱﮔﺰﺍﺭی ﻛﻨﺪ، ﺑﻪ ﺳﻮﺩ ﺧﻮﺩ ﺳﭙﺎﺱﮔﺰﺍﺭی ﻣﻰ‌ﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻧﺎﺳﭙﺎسی ﻭﺭﺯﺩ، [‌ﺯﻳﺎنی ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻧﻤﻰ‌ﺭﺳﺎﻧﺪ‌] ﺯﻳﺮﺍ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭم بی‌ﻧﻴﺎﺯ ﻭ ﻛﺮﻳﻢ ﺍﺳﺖ.» یعنی جزئی از علم الهی در دست این فرد بود و موفق به این انتقال شد؛ این اتفاقی است که علم امروز قادر به فهم و تبیین آن نیست اتفاقی که خرق عادت است نه خرق علت؛ لذا علم منقطع از وحی قادر به فهم و درک و تبیین و پذیرش آن نیست.

ما در قرآن می‌خوانیم «وَ یَقُولُ الَّذِینَ كَفَرُواْ لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفَى‏ بِاللَّهِ شَهِیدَا بَیْنىِ وَ بَیْنَكُمْ وَ مَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَاب» منظور از کسی که علم الهی نزد اوست کیست؟ به تصریح آیات و روایات منظور از «من عنده علم الکتاب» وجود نازنین امیرمومنان علی‌(ع) است. حال برای آنکه به سؤال پاسخ بدهیم با توجه به این مقدمه لازم است درباره منبع سبک زندگی و مرجع علم و پیشرفت عرب و منبع و مرجع سبک زندگی دینی، تأمل کنیم که کدامیک مستدل‌تر و به فطرت نزدیک‌تر و کم‌خطا‌تر است. قطعاً علمی که به خالق موجودی که مخاطب و گروه هدف این علم و پیشرفت و سبک زندگی است، باز می‌گردد، مؤثرتر و دقیق‌تر خواهد بود.

ایکنا ـ چرا سبک زندگی یک مسلمان اینقدر مورد توجه و تأکید ائمه اطهار(ع) است؟

سبک زندگی اسلامی که عامل تحقق حیات طیبه انسان است؛ روش زندگی منتظر عصر ظهور است و تلاش‌کننده جهت تحقق ظهور. یعنی فردی که خود را برای زندگی تحت حاکمیت امام عصر ارواحنا فداه تربیت و آماده می‌کند. همیشه در کنار مبانی دینی ما، الگوگیری نقش ویژه دارد. اگر قرار است سبک زندگی مورد انتظار و لازمه دوران ظهور داشته باشیم تا بتوانیم ناصر امام عصر ارواحنا فداه باشیم، باید از تاریخ دورانی شبیه به دوران خودمان درس و عبرت بگیریم تا پیمودن فرآیند تربیت و آماده‌سازی سهل الوصول‌تر باشد. دوران امیرمؤمنان علی(ع) به‌عنوان تنها امام حاکم می‌تواند راهبردی‌ترین الگوی برای ما باشد و نهج‌البلاغه منبع بی‌نظیری است که کتاب عبرت و درس است و نقشه راه.

نهج‌البلاغه؛ نرم‌افزار راهبردی اصلاح حیات بشر

پس اگر نهج‌البلاغه که متأسفانه بین شیعیان با تمام ادعای محبت و ولایت‌مداری مهجور مانده، آیین‌نامه زندگی ما قرار بگیرد بهترین و تنهاترین نرم‌افزار راهبردی اصلاح ساحت حیات بشری در تمام عرصه‌ها اعم از فردی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و... خواهد بود، کتابی که متأسفانه حتی بین اهل علم مهجور است و اگر رجوعی به آن داشته‌ایم در اکثر موارد نگاه تخصصی و تمدنی به آن نداشته‌ایم و حاصل این نگاه محصور کردن این منبع بی‌نظیر بعد از قرآن در جمع نخبگان و فضلاست. اما نگاه تمدنی با ساده‌ترین شیوه، عموم افراد جامعه اعم از بدنه عمومی و نخبگانی جامعه را سفره‌نشین حکمت علوی خواهد کرد.

و تلنگر آخر همانطور که سید‌رضی در مقدمه کتاب شریف نهج‌البلاغه نوشته است؛ یقین داریم نهج‌البلاغه روزی بر جهان مسلط خواهد شد و تاریخ این تسلط آغاز شده است؛ لذا سعی کنیم عضو فعال و مؤثر و تاریخ‌ساز این دوران باشیم. نهج‌البلاغه را بخوانیم، درک کنیم، لذت ببریم، عمل کنیم و براساس توصیه و تأکید امیرمومنان در خطبه ۲۱۶ دیگران را دعوت و کمک کنیم تا برسفره حکمت علوی بنشینند.

انتهای پیام

گزارش خطا

برچسب ها: قم ، ظاهری ، انیسه ، سبک زندگی ، نهج البلاغه ، ایکنا ، قرآن