فانوس زندگی و امید در کپر‌های شاهمردی

یک سال پیش بود، سفری را به مناطق عشایری خوسف آغاز کردیم. 60 کیلومتر بعد از شهرستان خوسف، دیار گل‌های نرگس، جاده خاکی بود که نشانه‌ای از محل عبور و مرور در آن نبود و با تیکه‌های سنگ محل عبور را مشخص کرده بودند.

10 کیلومتر در جاده خاکی که طی کردیم، کوله‌های(خانه‌های گلی) روستای شاهمردی که نشان از وجود زندگی انسان در آن منطقه بود، نمایان شد، گله گوسفندی، 20 تا 30 راس و چند مرغ و خروس در آغلی که نزدیک خانه‌ها بود به چشم می‌خورد.

سه کپر یا کوله قدیمی که سقف آن با چوب‌هایی با عنوان ستون و خار و خاشاک به عنوان پوشنده پوشیده شده بود و مساحت آن حدود سه الی چهار متر مربع بیشتر نبود، در برابر چشمانم نمایان شد.

فانوسی که روشنایی خانه را تامین می‌کرد؛ ظرف‌ها، پتو و دوشک مختصر وسایلی بود که متوجه می‌شدی تمام خانه از آشپزخانه، اتاق خواب و پذیرایی همین تک اتاق بود.

پیرزنی که صدایی دلنشین داشت تند تند حرف می‌زد، حرف‌هایش از ته دل بود، راضی بود و خدا را شکر می‌کرد... بنا به طبع وسیعش از آنچه در خانه محقر خود داشت، مضایقه نمی‌کرد، برای پذیرایی سفره‌ای پهن کرد به وسعت دل یک زاده کویر، از دوغ و پنیر و کره محلی و چایی را پشت سر هم تعارف می‌کرد، تعارفی که نشان از سخاوت او داشت.

به چهره مهربان این پیرزن که نگاه می‌کردی طبع بلند و اراده قوی در او موج می‌زد، با وجود همه کمبودها و امکانات امید داشت، توکل تنها واژه‌ای بود که در چشمانش موج می‌زد.

هیچ وسیله ارتباطی در روستا نبود، به دنبال پوشش آنتن باید به قله کوهی که ارتفاعش به ۵۰ متر می‌رسید می‌رفتیم تا گوشی همراه آنتن بدهد. برق و آب و گاز هم نبود، در گوشه اتاقش اجاقی بود که تامین کننده گرما در شب‌های زمستان بود؛ هنوز باورم نمی‌شد که در قرن ۱۴ هجری شمسی هنوز افرادی هستند که اینگونه زندگی می‌کنند.

دو سه ساعت بود که اینترنت نداشتم، ارتباطم با دنیای خارج از اینجا قطع شده بود، نمی‌دانستم چند نفر به من پیام داده‌اند، بعضی وقت‌ها دغدغه ایمیلی داشتم که باید برام ارسال می‌شد امکان چک کردن ایمیل هم نداشتم.

از اتاق پیرزن بیرون آمدم. هنوز نمی‌دانستم خواب هستم یا بیدار. اینجا ایران است و در فاصله ۱۰۰ کیلومتری بیرجند مرکز استان هنوز چنین محله‌هایی وجود دارد.

تانکر بزرگ زنگ زده‌ای در فاصله دویست متری خانه‌ها بود که آب آشامیدنی آن‌ها را تامین می‌کرد، پیرزن از دولت تشکر می‌کرد که اداره امور عشایری ماهانه چند سرویس آب شرب برایشان حمل می‌کرد.

آن طرف‌تر چاهی که در مجاورت آن تانکر آب برای دام و شست و شو و مصرف آن‌ها بود، به چشم می‌خورد. حدود پنج خانوار در این محله عشایری زندگی می‌کنند. همگی بایکدیگر اقوام بودند، چهار دانش‌آموز برای رفتن به مدرسه فاصله 10 کیلومتری را پیاده می‌رفتند تا به نزدیکترین روستا برسند.

اکنون بعد از یک سال دوباره به این محل رفتیم؛ مشتاق بودم دوباره به این منطقه عشایری بروم تا ببینم همزمان با تغییر دنیای امروزی این منطقه نیز تغییر کرده یا خیر.

هم صحبتی با آن پیرزن جذاب و شنیدی بود، پیرزنی که تلخی روزگار نا امیدش نکرده بود، کوله‌های جدیدساز متناسب با ساختار و بافت قدیمی منطقه، تانکر جدید برای عشایر بیش از همه چیز توجه‌ها را به خود جلب می‌کرد.

این روستا با وجود تمام کمبودها و سختی‌ها مردمانی داشت که امید در آن‌ها موج می‌زد و اکنون پس از یک سال رنج و سختی روستانشینان با بردن امکانات کاسته شد، شاهمردی، نوسازی شده بود، منتظر بودم بار دیگر با پیرزن هم کلام شوم، پیرزن را دیدم نتوانستم با او هم صحبت شوم، با سرعتی عجیبی در حال پذیرایی از میهمانان بود.

مسئولان به این منطقه آمده بودند تا پروژه ساماندهی سکونتگاه‌های منطقه عشایری را افتتاح کنند. چهار کپر نوساز، حمام و سرویس بهداشتی ساخته شده بود منطقه نوساز شده بود.

اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه و تامین امکانات زندگی راحت‌تر برای عشایر

محمد شفیعی، فرماندار خوسف در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی گفت: بیش از سه هزار نفر از جمعیت شهرستان خوسف در بیش از 120 منطقه عشایری زندگی می‌کنند.

وی از اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه به میزان ۵۰ میلیارد ریال طی یک سال گذشته برای افزایش تولید دام و حمایت از دامداری‌ها به عشایر پرداخت شده است، خبر داد.

فرماندار خوسف از تامین برق ۲۰ محله عشایری با پنل خورشیدی از ابتدای امسال خبر داد و افزود: در این محله‌های عشایری به علت دوری از شبکه توزیع برق و هزینه‌های هنگفت انتقال برق، سیاست‌ها و برنامه‌هایی جهت تامین برق به وسیله پنل‌های خورشیدی اتخاذ شد.

کپرهای عشایری شاهمردی خوسف با همیاری امور عشایری، بهزیستی، موسسه خیریه حضرت رسول خوسف و نیک کامان تهران با اعتباری بالغ بر 23 میلیون تومان به بهره برداری رسیده است.

نصب 20 پنل خورشیدی برای محله‌های عشایری

نوری آهنگر، رئیس اداره امور عشایری خوسف نیز در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی افزود: با همکاری فرمانداری، کمیته امداد امام خمینی(ره)، بهزیستی و اداره امور عشایری شهرستان خوسف، از ابتدای امسال 20 پنل خورشیدی به ارزش 50 میلیون تومان برای محله‌های عشایری نصب شده است.

وی با بیان اینکه اولویت تامین پنل برای محله های عشایری، جمعیت ساکن است، گفت: امروز نیز هفت پنل خورشیدی در محله‌های عشایری خوسف به بهره برداری می‌رسد که به طور متوسط 21 خانوار عشایری از نعمت روشنایی برخوردار می‌شوند.

رئیس اداره امور عشایری خوسف بیان کرد: علاوه بر چهار خانه عشایری شاهمردی که امروز افتتاح شد؛ دو حلقه چاه و یک چشمه مرمت و بازسازی و به همت خیرین نیز در سه نوبت جهیزیه به نوعروسان عشایری اهدا شد که از محل این خدمات، پنج خانوار عشایری شاهمردی بهره‌مند شدند و هم اکنون این منطقه را می‌توان به منطقه گردشگری نیز تبدیل کرد.

به امید اینکه توجه به مناطق عشایری و روستایی بیشتر شده و نیاز اولیه و زیرساخت لازم فراهم شود تا شاهد کمبودها و سختی‌های هم وطنان نباشیم.

گزارش از سپیده قلندری اسفدن

گزارش تصویری را اینجا ببینید.

انتهای پیام