طالب پاکی، مجذوب پاکیست
گروه اجتماعی ــ عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساری با اشاره به ملاک‌های انتخاب همسر از دیدگاه قرآن گفت: از دیدگاه قرآن طبع و فطرت پاکی که آلوده به گناه نشده علاوه بر آنکه طالب پاکی بوده جز مجذوب پاکی نیز نمی‌شود و جز پاکی را به خود جذب نمی‌کند.
آدمی همواره در زندگی خویش با انتخاب‌هایی مواجه می‌شود؛ لذا شایسته است که معیارها و ضوابطی برای گزینش خود داشته باشد. یکی از این انتخاب‌ها ازدواج است که مستلزم توجه و عنایت فراوانی است چرا که هم به زندگی دنیوی وی مربوط می‌شود و هم به زندگی اخرویش ارتباط پیدا می‌کند و مهم‌تر آنکه نسل بعدی نیز متأثر از آن می‌باشد. از این رو شایسته است که ملاک‌ها و معیارهای همسر شایسته را بشناسیم. در این راستا پای صحبت سیداحمد میریان، استاد دانشگاه علوم قرآنی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساری می‌نشینیم.
سیداحمد میریان، عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران در گفت‌وگو با ایکنا از مازندران، با بیان اینکه، «ایمان و دینداری» اولین ملاک همسر شایسته از نظر قرآن کریم است، اظهار کرد: قرآن کریم در آیه 221 سوره مبارکه «بقره» به صراحت می‌فرماید « وَلَا تَنْكِحُوا الْمُشْرِكَاتِ حَتَّى يُؤْمِنَّ وَلَأَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَيْرٌ مِنْ مُشْرِكَةٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْكُمْ وَلَا تُنْكِحُوا الْمُشْرِكِينَ حَتَّى يُؤْمِنُوا وَلَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَيْرٌ مِنْ مُشْرِكٍ وَلَوْ أَعْجَبَكُمْ أُولَئِكَ يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَاللَّهُ يَدْعُو إِلَى الْجَنَّةِ وَالْمَغْفِرَةِ بِإِذْنِهِ وَيُبَيِّنُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ؛ و با زنان مشرك و بت‌پرست، تا ايمان نياورده‌اند، ازدواج نكنيد! (اگر چه جز به ازدواج با كنيزان، دسترسی نداشته باشيد، زيرا) كنيز با ايمان، از زن آزاد بت‌پرست، بهتر است، هر چند (زيبايي يا ثروت يا موقعيت او) شما را به شگفتي آورد و زنان خود را به ازدواج مردان بت‌پرست، تا ايمان نياورده‌اند، در نياوريد! (اگر چه ناچار شويد آنها را به همسری غلامان با ايمان در آوريد، زيرا) يك غلام با ايمان، از يك مرد آزاد بت‌پرست، بهتر است، هر چند (مال و موقعيت و زيبايي او،) شما را به شگفتی آورد. آنها دعوت به سوی آتش ميكنند و خدا دعوت به بهشت و آمرزش به فرمان خود مينمايد و آيات خويش را برای مردم روشن ميسازد، شايد متذكر شوند!»
میریان تصریح کرد: در این آیه خداوند نه تنها ازدواج مرد مسلمان با زن مشرک را منع کرده؛ ازدواج زنان مسلمان با مردان کافر را نیز منع کرده است ضمن اینکه این نکته را تذکر داده است که ازدواج مردان مسلمان با کنیزان مسلمان بهتر از ازدواج با زنان مشرک است.
وی ادامه داد: از این آیه به خوبی برمی‌آید کسانی که درصدد انتخاب همسر هستند بایسته است که ایمان و دینداری را به عنوان شرط ضروری و اصلی محسوب کنند و برای یافتن همسری با این ویژگی تلاش و جدیت داشته باشند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساری، هم‌سنخ بودن در عفت و پاکدامنی را دومین ملاک در انتخاب همسر دانست و اظهار کرد: در آیه 26 سوره مبارکه «نور» آمده است: «الْخَبِيثَاتُ لِلْخَبِيثِينَ وَالْخَبِيثُونَ لِلْخَبِيثَاتِ وَالطَّيِّبَاتُ لِلطَّيِّبِينَ وَالطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَاتِ أُولَئِكَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا يَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ؛ زنان خبيث و ناپاك از آن مردان خبيث و ناپاكند! و مردان ناپاك نيز تعلق به زنان ناپاك دارند؛ و زنان پاك از آن مردان پاك و مردان پاك از آن زنان پاكند! اينان از نسبتهای ناروائی كه به آنها داده ميشود مبرا هستند، و برای آنها آمرزش (الهي) و روزی پر ارزش است».
گرامی‌ترین نزد خداوند
وی ادامه داد: از دیدگاه قرآن کریم طبع و فطرت پاکی که آلوده به گناه نشده علاوه بر آنکه طالب پاکی بوده جز مجذوب پاکی نیز نمی‌شود و جز پاکی را به خود جذب نمی‌کند. مراد از خباثت در آیه فوق، صرفاً آلودگی جنسی نیست بلکه هر نوع آلودگی فکری، عملی و زبانی را نیز در برمی‌گیرد.
این استاد دانشگاه ملاک سوم ازدواج را «داشتن تقوی» ذکر کرد و ادامه داد: قرآن کریم به وضوح در آیه 13 سوره مبارکه «حجرات» می‌فرماید «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَاللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ؛ ای مردم! ما شما را از يك مرد و زن آفريديم، و تيرهها و قبيلهها قرار داديم، تا يكديگر را بشناسيد، ولی گرامی‌ترين شما نزد خداوند باتقواترين شماست، خداوند دانا و خبير است».
میزیان اظهار کرد: در صفحه 407 جلد هفتم التذهیب از امام صادق(ع) درباره انتخاب همسر نقل شده است: «هرگاه کسی از شما قصد ازدواج کرد، شایسته است دو رکعت نماز بخواند که همسری عفیف و امین، با دیانت و متواضع و حافظ ناموس و اسرار ... نصیبش شود.»
اخلاق حسنه؛ مهمترین معیار انتخاب همسر
وی به «اخلاق نیک» به عنوان ملاک دیگر همسرگزینی اشاره کرد و افزود: از مهمترین ملاک‌ها و معیارهای انتخاب همسر، اخلاق حسنه است و ردپای این معیار را می‌توان در قرآن کریم و روایات جستجو کرد.
میریان گفت: قرآن کریم در آیه سوم سوره مبارکه «نسا» می‌فرماید: وَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِي الْيَتَامَى فَانْكِحُوا مَا طَابَ لَكُمْ مِنَ النِّسَاءِ مَثْنَى وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ ذَلِكَ أَدْنَى أَلَّا تَعُولُوا؛ و اگر ميی‌ترسيد از اينكه (به هنگام ازدواج با دختران يتيم،) عدالت را رعايت نكنيد، (از ازدواج با آنان، چشم‌پوشی كنيد و) با زنان پاك (ديگر) ازدواج نماييد، دو يا سه يا چهار همسر و اگر میترسيد عدالت را (درباره همسران متعدد) رعايت نكنيد تنها يك همسر بگيريد و يا از زنانی كه مالك آنها هستيد استفاده كنيد. اين كار، بهتر از ظلم و ستم جلوگيری می‌كند».
وی ادامه داد: در صفحه 347 جلد پنجم کتاب الکافی از رسول اکرم(ص) نقل شده است: «اگر کسی به عنوان خواستگاری نزد شما آمد که خلق و دینش را می‌پسندید، با او ازدواج کنید و اگر به این دستور عمل نکنید، فتنه و فساد بزرگی در زمین به وجود خواهد آمد».
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساری بیان کرد: حسین بشار واسطی می‌گوید: «به امام رضا(ع) نوشتم، یکی از خویشاوندان از دخترم خواستگاری کرده است اما بداخلاق است امام(ع) فرمود: «اگر بداخلاق است دختر به او نده.»
میریان گفت: یکی دیگر از معیارهای اصلی انتخاب همسر، شرافت و اصالت خانوادگی است که والدین باید در امر ازدواج فرزندان خود بدان عنایت و توجه ویژه‌ای داشته باشند در همین زمینه قرآن کریم در آیه 58 سوره مبارکه «اعراف» می‌فرماید: «وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ ؛ و سرزمين پاكيزه و شيرين گياهش به فرمان پروردگار می‌رويد اما سرزمين‌های بدطينت (و شوره‌زار) جز گياه ناچيز و بی‌ارزش از آن نمی‌رويد، اينگونه، آيات را برای آنها كه شكرگزارند بيان می‌كنيم.»
وی افزود: از رسول اکرم (ص)نقل شده است که ای مردم از گیاهانی که بر مزبله‌ها می‌روید اجتناب نمایید. عرض شد: یا رسول‌الله مقصود از گیاه و سبزی که بر مزبله می‌روید، چیست؟ فرمودند: زن زیبایی که در خانواده پست و فرومایه پرورش یابد. بنابر این والدین باید در انتخاب همسر و فرزندان خود دقت وافر داشته و از خانواده‌هایی که دارای کرامت و شرافت و اصالت هستند، همسر انتخاب نماید، چرا که در غیر این صورت آثار سوء و منفی تربیت خانوادگی در آینده زندگی مشترک و نسل آینده تأثیر فراوانی بر جای خواهد گذاشت.
این استاد دانشگاه بیان کرد: در نهایت، برای انتخاب همسر ملاک‌ها و معیارهای منطقی و درستی باید در دست داشته باشیم و پرواضح است که بهترین ملاک‌ها و معیارها در آیات و روایات بیان شده است که توجه به آنها مقدمه و زمینه‌ساز ازدواجی سالم و هدفمند و زندگی سرشار از آرامش و پرورش نسلی سالم خواهد بود.
انتهای پیام
