بازتولید آثار موفق تئاتر مقاومت، موجب رونق این ژانر می‌شود/ ضعف فاحش ادبیات نمایشی دفاع مقدس
گروه هنر ــ هر چند که با فاصله گرفتن از دوران دفاع مقدس باید رویکردی رو به جلو و پرداختی به روز نسبت به پدیده‌ای مرتبط با مفهوم و موضوع مقاومت داشته باشیم اما از رهگذر برگزاری جشنواره «تئاتر مقاومت» می‌توان با بازتولید آثار موفق نمایشی در این ژانر، استقبال مخاطب از این حوزه و رونق آن را موجب شد.
محمد رسائلی، یکی از کارگردانان حاضر در شانزدهمین جشنواره «تئاتر مقاومت» در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایکنا گفت: با کارگردانی نمایش«حیاط خلوت» به نویسندگی مجید کاظم‌زاده مژدهی در بخش صحنه‌ای این دوره از جشنواره پذیرفته شده‌ام که در این حضور به نسبت تجربه اجرای گذشته این نمایش در یکی از جشنواره‌ها، تغییراتی در شیوه اجرایی و طراحی صحنه آن صورت گرفته است که این تصمیم هم در پی بازتاب‌ها و نقطه نظرات ارائه شده از سوی برخی از دوستان و مخاطبان لحاظ شده است.
وی ادامه داد: در مجموع با توجه به گستردگی حوزه معارفی و مفاهیم مربوط به واژه مقاومت که آن را از حیطه و محدوده هشت سال دفاع مقدس خارج کرده است و در موضوعات اجتماعی نیز به ویژه در دهه اخیر مظاهری از مفهوم مقاومت را می‌توان مشاهده کرد باید به این مسئله اذعان کرد که جشنواره «تئاتر مقاومت» توانسته است تا حدود زیادی خود را با این جریان به پیش برده و به‌روز‌رسانی کند و اغلب به روایتگری با درونمایه‌های اجتماعی با تأثیر از فرهنگ مقاومت و دفاع مقدس بپردازد.
این کارگردان تئاتر تصریح کرد: با وجود همه قابلیت‌هایی که در طراحی و ساختار اجرایی جشنواره «تئاتر مقاومت» مشاهده می‌شود اما همچنان نقاط ضعفی در آن مشهود است که از جمله مهمترین آن‌ها تغییراتی است که در محتوای فراخوان این جشنواره به وجود می‌آید به شکلی که در ابتدا فراخوانی پُرطمطراق با بخش‌های مطول و گوناگونی منتشر شده و در ادامه بنا به دلایلی از جمله ضیق وقت و یا کسری بودجه، فراخوان با حذف بخش‌هایی از آن مواجه می‌شود.
رسائلی افزود: مثلاً یکی از بخش‌هایی که در ابتدا در فراخوان جشنواره «تئاتر مقاومت» مطرح شد، بازتولید آثار شاخص تئاتر دفاع مقدس بود که طی این چهار دهه تولید و اجرا و با استقبال خوب مخاطبان نیز روبرو شده بودند که گویا در ادامه حذف شده است. هرچند که به نظر می‌رسد مقوله تئاتر مقاومت باید به اصطلاح پوست‌اندازی کند و با رویکرد رو به جلو به واسطه فاصله گرفتن از دوران جنگ به طرح موضوعات اجتماعی مرتبط با مفهوم مقاومت بپردازد اما ایجاد این بخش می‌تواند به برانگیختن حس نوستالژیک مخاطبان منجر شده و آن‌ها را ترغیب کند حتی به جهت تجدید خاطرات از اجرای این آثار در برهه‌ای خاص در فضای جشنواره قرار گرفته و از آن استقبال کنند.
این بازیگر و کارگردان تئاتر گفت: دیگر مقوله‌ای که شاید در حوزه پرداخت نمایشی به موضوع دفاع مقدس و فرهنگ مقاومت مؤثر واقع شود، نگرش تلفیقی مظاهر مقاومت در روزگار گذشته با روزگار فعلی و مقایسه آن‌ها با یکدیگر است. اینکه به دنبال مابه ازاهای مفاهیم ارزشی واژگان مقاومت در روزگار کنونی براساس جو حاکم در دوران دفاع مقدس بپردازیم و یا از آنجا که همواره مقوله دفاع و مقاومت را مقدس دانسته و می‌دانیم به دنبال سرمنشأ و خاستگاه این تفکر در فرهنگی دینی و ارزشی بوده که در این جستجو قطعاً تشابهاتی میان فرهنگ دفاع و مقاومت با مقولاتی همچون واقعه عاشورا و حماسه حسینی مواجه شده که من به شخصه در کارگردانی نمایش«حیاط خلوت» به این مسئله بسیار توجه کرده‌ام.
رسائلی تأکید کرد: همچنان ضعف عمده در حوزه تئاتر دفاع مقدس و فرهنگ مقاومت، ادبیات نمایشی و فقدان متون نمایشی درخور هم در بعد کمی و هم کیفی است و اگر هم جریانی به شکل خودجوش و فردی در این راستا شکل گیردمورد حمایت از سوی مسئولان واقع نشده و این روند به بی‌انگیزگی نمایشنامه نویسان منتهی می شود همچنانکه جشنواره «تئاتر مقاومت» طی دوره‌های اخیر به شکل هدفمند برخی از نمایشنامه نویسان را ترغیب به مطالعه و پژوهش در حوزه تاریخ انقلاب و دفاع مقدس کرد که سرآخر به نگارش نمایشنامه‌هایی مستند و قابل اعتنا منجر شود اما هیچگاه این نمایشنامه‌نویسان را به شکلی درخور در چتر حمایتی خود قرار نداد.
وی در پایان گفت: چند دوره‌ای است که برگزاری جشنواره «تئاتر مقاومت» به شکل دوسالانه پیگیری می‌شود و هدف از آن فرصت و مجال بیشتری است که ستاد برگزاری به جامعه تئاتری می‌دهد تا در وقفه پیش آمده، آن‌ها با مطالعه اساد دوران انقلاب و دفاع مقدس به امر تولید مکتوبات نمایشی موثق و مستندی با درجه کیفی بالا دست بزنند اما این تجربه نتیجه معکوس داشت و دوسالانه شدن جشنواره تنها موجب شده است که هم هنرمندان و هم مخاطبان احساس بیگانگی با این جشنواره داشته باشند و لذا بهتر است همچنان شاهد برگزاری سالانه این جشنواره باشیم.
انتهای پیام
