به گزارش خبرنگار ایکنا؛ داوود جعفری، قاری و فعال قرآنی کشورمان به واکاوی مشکلات جامعه قرآنی و ارائه راهکارهایی درباره این موضوع پرداخته است که در ادامه میخوانید؛
دنبال آسیبشناسی مسابقات نیستم، اما دنبال وقایع و اتفاقاتی هستم که به بهتر برگزار شدن مسابقات توسط دستاندرکاران آن کمک میکند که قبل از آغاز بحث از همه دستاندرکاران تشکر و قدردانی میکنم از مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف، از بخشهای اجرایی و نظارت و بخشهای دیگری که ماحصل آن همین مسابقاتی است که برگزار میشود.
من چند سؤال را طرح میکنم و جوابش را میدهم؛
آیا جمهوری اسلامی نیازی به برگزاری مسابقات بینالمللی قرآن دارد؟ بله
آیا مسابقات قرآن باید در گستره بسیار وسیعی برگزار شود؟ بله
آیا مسابقات قرآن با گذشت سیوپنج دوره، باید دارای یک استاندارد بینالمللی برای ورود به آن باشد؟ بله
آیا این استاندارد لازم برای تبیین جایگاه قرآن ایران در بین کشورهای مسلمان تا به این لحظه رعایت شده؟ بخشی از آن بله، بخشی خیر.
آیا جمهوری اسلامی در شرایط کنونی برای گسترش فرهنگ قرآنی و تبلیغات بینالمللی باید چنین هزینهای کند؟ صددرصد بله، اما این درست نیست که ما هزینهها و تبلیغاتی را طی این سیوپنج دوره داشته باشیم و نتوانیم در انتهای این سیوپنج سال اعلام کنیم که پنج میلیون نفر از مردم ما قرآنی شدند.
مگر این نتیجه غیر از منویات مقام معظم رهبری و اهداف انقلاب ما است؟
انقلاب ما انقلاب قرآن بود، پیروزی قرآن بر طاغوت بود، اکنون با گذشت چهل سال از انقلاب، ما باید بتوانیم ادعا کنیم که حداقل یک چهارم مردم ما قرآنی هستند.
به یکسری آمارها میپردازم که تاکنون به آن پرداخته نشده، در دنیا حدود یک میلیارد و ششصد میلیون مسلمان وجود دارد، از این تعداد مسلمان که در نقاط مختلف دنیا ساکن هستند، حدود 67 درصدشان در قاره آسیا زندگی میکنند، یعنی چیزی نزدیک به یک میلیارد مسلمان در آسیا هستند. اینکه میگوییم جمهوری اسلامی باید تبلیغات بینالمللی داشته باشد، یعنی ما باید تا امروز کاری میکردیم که فقط از این یک میلیارد مسلمان آسیایی، 30 درصدشان، قرآن جمهوریاسلامی را بشناسند، آیا این ظرفیت الان ایجاد شده؟ این مسئله فقط منوط به سازمان اوقاف نیست، این به فعالیت تمام متولیان قرآن کشور برمیگردد، شورای توسعه فرهنگ قرآنی، وزارت ارشاد، سازمان دارالقرآن و سازمانهای مختلف و مؤسسات مردم نهاد، همه اینها باید کاری میکردند که آن سی درصد مسلمانانی که در آسیا هستند، چهره قرآنی ما را ببینند. آیا این اتفاق با حضور بیش از 80 کشور در مسابقات بینالمللی ما افتاده است؟
اما متأسفانه چند کشور معدود هستند که ما را بهعنوان یک کشور متخصص قرآنی میشناسند، بعضی از این کشورهای عربی مغرض هم که از اساس ما را قبول ندارند؛ چراکه میبینیم نمایندههای درجه سه، چهار و پنج خودشان را به مسابقات میفرستند، آنهم به خاطر یکسری روابط دیپلماتیک فرهنگی.
آمار دیگری میگوید از این یک میلیارد و ششصد میلیون نفر، 24 درصدشان مردم دینیهستند، یعنی حدود 500 میلیون نفر، این 24 درصد مردم دینی از کل جماعت مسلمانان که یک جامعه آماری بینالمللی محسوب میشوند، مردمی هستند که نسبت به قرآن، نسبت به احکام و اهداف الهی حساس هستند، این یک معیار جهانی است، انتظاری که میرود این است که در کشور ما حداقل این ملاک جهانی رعایت شود ما بهعنوان یک جامعه قرآنی، به عنوان انقلابی قرآنی بر پایه آموزههای قرآن و بر پایه فرمایشاتی که بزرگان ما در راستای رسیدن به اهداف قرآنی دادهاند، میبایست از 80 میلیون نفر نزدیک به 12 میلیون نفر مردم دینی - قرآنی داشته باشیم.
مسابقات قرآن، نه فقط مسابقات سازمان اوقاف، برنامههای قرآنی ما چقدر توانسته آن 12 میلیون مردم قرآنی را تولید کند؟ اگر حضرت آقا فرمودند 10 میلیون حافظ قرآن، این یک عدد نسبی از جمعیت دینی مردم دنیا است، ایشان همان 24 درصد مردم دینی را دیدهاند، اگر مسابقات بتواند به تولید این 24 درصد مردم دینی کمک کند، یعنی بعد از پایان مسابقات بتوانیم، بگوییم این تعداد مردم قرآنی شدند، البته متناسب با تمام ادوار گذشته و رشد جمعیت و تولید نسل در ایران، یعنی با رشد جمعیت ما هم برنامههایمان را بیشتر کردیم، تبلیغاتمان را بیشتر کردیم، رسانه را قویتر کردیم، گستره مسابقات را بزرگتر کردیم، تا بتواینم به آن عدد 12 میلیون نفر برسیم، اگر الان ما بتوانیم چنین ادعایی بکنیم، نشان میدهد که همه فعالیتهای قرآنی کشور اعم از آموزش، تبلیغ و ترویج، توسعه و مسابقات دارد، راه درست خود را میرود، اما اگر به این عدد نمیرسیم، باید بدانیم همه دارند، راه را اشتباه میروند.
اگر الان یک برنامه تلویزیونی اعلام کند که ما میخواهیم اهالی قرآن را در سطح کشور رصد کنیم، هرکسی که قرآنی است، ولو به اینکه در روز دو صفحه، پنج صفحه قرآن میخواند و سواد قرائت قرآن را دارد، بیایند و به این شماره پیامک دهند، ما باید شاهد 12 میلیون پیامک باشیم، آیا این اتفاق میافتد؟ که اگر این اتفاق افتاد، یعنی روند توسعه فرهنگ قرآنی دارد، درست پیش میرود.
نقش مسابقات در توسعه فرهنگ قرآنی
اینکه مسابقات قرآن چه کمکی به جایگاه نظام آموزشی و فرهنگسازی در عرصه قرآن میکند، این هنوز برای بسیاری از عوام و خواص جای سؤال است، اما لزوم بودنش انکارناپذیر است، چون یک برد تبلیغاتی خیلی خوب برای نظام مقدس اسلامی است، اما اینکه چقدر من و اقوام وهمسایهام را به قرآن نزدیکتر میکند که بتوانیم چهره قرآن را ببینیم و طبق فرموده مقام معظم رهبری محاوره، فهم، رفتار و در نهایت جامعهمان قرآنی شود، چقدر کمک کرده؟ هنوز علامت سؤال وجود دارد. این فقط مخصوص مسابقات نیست، سازمان دارالقرآن باید ببیند، آیا آن رسالتی را که داشته تا الان به درستی انجام داده؟ چقدر موفق بوده؟ و اگر موفق نبوده رویهاش را عوض کند.
شورای توسعه فرهنگ قرآنی و عزیزانی که در آنجا مسئول هستند، باید دائماً این امور را رصد کنند، ما نباید فقط بهخاطر تقسیم کردن بودجه قرآنی دورهم جمع شویم، تنها برای دریافت طرح و ایده و نظرات نباید دورهم جمع بشویم، آسیبشناسی فعالیتهایی که ما در عرصه این چهل سال بعد از انقلاب اسلامی در حوزه قرآن داشتهایم، خصوصاً در این 15 سال گذشته که خیلی مدون و محکم و قاطع داریم به سمت یک رسالت مشخص حرکت میکنیم، نیاز به همفکری بیشتری دارد. حداقل هر سهماه یکبار مسئولان قرآنی با هم جلسه داشته باشند و به آسیبشناسی بپردازند و یک سندی را تعیین کنند. من سند راهبردی را کاملاً مطالعه کردهام که بهنظرم یکی از بینظیرترین سندهاست، اما تا الان شاید 10 درصدش هم محقق نشده است. یکی از عوامل عدم تحقق آن ایناست که ماخیلی اهل ظاهرسازی و ظاهرگرایی هستیم. درست است که ظاهر کار اهمیت زیادی دارد، اما برای تبلیغات دیگر خیلی به آب و آتش میزنیم و حاشیه باعث دوری از متن شده و ظواهر ما را از حوزه عملیاتی خارج میکند.
به یکی از دوستان در محل برگزاری مسابقات میگفتم، اکثر خانوادههایی که برای تماشای مسابقات شرکت میکنند، اقشار مؤمن و مذهبی هستند، اما چرا در جامعه اسلامی، مردمی که حجاب را رعایت میکنند و به حقوق جمهوری اسلامی احترام میگذارند، برای یک اتفاق بزرگ قرآنی مانند مسابقات بینالمللی قرآن، حداقل آگاهی را ندارند، حداقل شناخت و اطلاعرسانی به آنها نشده، باید به این موضوع نگاه کنیم.
ما قرآن را برای خواص گرفتهایم
قرآن، «هذا بیان للناس» است و به همه مردم تعلق دارد، قرآن فقط کتاب بچه قرآنیها نیست، فقط کتاب بچه هیئتیها نیست، کتاب همه انسانهاست حتی آنهایی که اهل گناهاند، چرا؟ خود قرآن میفرماید: «لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا» اما اگر بخواهیم از قرآن در جهت منافع خودمان سوءاستفاده کنیم، قطعاً به راه دیگری خواهیم رفت، جاذبههای شیطانی خیلی فراوانتر از قرآن است و مدرنیتهتر از روشهایی است که ما بهکار میبریم، وگرنه خود قرآن فینفسه مدرن است، اگر مدرن نبود «بَلَى قَادِرِينَ عَلَى أَنْ نُسَوِّيَ بَنَانَهُ» را نمیگفت.
قرآن، کتاب بزرگی از مارکتینگ است، یعنی خودش برندساز است، در حوزههای مختلف، نمایشی، قصهگویی و...
انشاءالله در نمایشگاه بینالمللی قرآن، باید ببینیم، هنر متولیان این برنامه در قبال هنر قرآنی چقدر است؟
اگر دیدیم که این جاذبه از سوی ما ایجاد نشد که مثلاً خانمی که حجاب مورد انتظار ما را رعایت نمیکند و به پاساژهای آنچنانی میرود به نمایشگاه قرآن ما نیامد یعنی ما به دنبال جذب آن نرفتهایم و آن را برای خواص در نظر گرفتهایم و این باعث خودبزرگبینی میشود که ما فکر کنیم هرکاری که ما انجام میدهیم، کار درست است.
اگر همان آمار اولیه 24 درصد مردم دینی کشور را بخواهیم، لحاظ کنیم، روشهایی که ما در پیش گرفتهایم برای آنها کافی نیست و نهایتاً برای یک میلیون مخاطب خاص کاربرد دارد و این به آن معنا است که ما 10 میلیون انسان را فراموش کردهایم و فقط مسابقات قرآن برای التیام این درد کافی نیست، البته این مشکل فقط متوجه سازمان اوقاف نیست، آنها هم زحمت میکشند و میخواهند مشکلی را حل کنند، اما مسئولان قرآنی و مسئولان سازمان اوقاف باید بدانند، با میدان دادن به جوانهای دارای نبوغ و ایده در امور قرآنی این پیشرفت محقق خواهد شد، ما واقعاً هنوز در دهه شصت زندگی میکنیم، اما رنگ و لعاب دهه نودی داریم که این نهایتاً تا یکی دوسال دیگر جوابگو است.
همگام با پیشرفت تکنولوژی جلو برویم
مطمئن باشید که از سال 1400 به بعد ما وارد فضایی خواهیم شد که مردم دیگر تلویزیون هم نگاه نخواهند کرد، دنیای فضای فیزیکی از بین خواهد رفت و همه چیز به سمت دیجیتالی شدن پیش میرود، و آنقدر اتفاقات به سمت دیجیتالی شدن خواهد رفت که باید سعی کنیم به آن برسیم. غرب همه چیزش بد نیست، ما داریم از فضای غربی استفاده میکنیم، اینترنت مگر برای کجاست؟ اگر ما خوب استفاده کردیم، برندهایم. ما باید با ایدههای خلاق، نو و جوانگرایانه به سمت تکنولوژی برویم، ما اگر خودمان را برای شروع یک عصر جدید آماده نکنیم، عقب خواهیم افتاد.
انتهای پیام
به عقیده بنده یکی از منتقدان منصف و یکی از دلسوزترین قرآنیان کشور که همیشه جوان گرا بوده و با نگاهی دور اندیش به مسائل قرآنی نگاه کرده داوود جعفری معلم قرآن است.
نقد حاضر هم نقد به جایی بود
ممنون از ایکنا برای انعکاس آن