طلب عافیت بدون تلاش و صرف هزینه ممکن نیست

حجت‌الاسلام مجتبی سپاهی، مدیر گروه معارف اسلامی دانشگاه اصفهان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان، اظهار کرد عافیت جزء اخلاق حسنه‌ای است که باید از خداوند طلب کنیم و این مفهوم از جنبه‌های مختلف مدنظر قرار می‌گیرد. مثلا در بعد اقتصادی، شایسته است که انسان مؤمن از خداوند یک زندگی همراه با رفاه نسبی بخواهد و اینکه هیچ‌گاه نیازمند انسان‌های نااهل نشود.
وی با اشاره به بعد روحی و روانی عافیت افزود: در روایات و به خصوص ادعیه امام سجاد(ع) آمده که از خداوند عافیت طلب کنید، یعنی آرامش درونی که سرمنشأ آن، معارف بلندی است که انسان نسبت به خود، عالم هستی و حضرت حق پیدا می‌کند. بسیاری از افراد امکان دارد از عافیت اقتصادی برخوردار بوده، اما به لحاظ روحی دچار نوعی به هم ریختگی باشند که باعث می‌شود آن‌ها نتوانند از عافیت اقتصادی خود استفاده کرده و شکر آن را به جا آورند.
حجت‌الاسلام سپاهی ادامه داد: این حق انسان است که به خاطر محدودیت‌های وجودی از خداوند طلب عافیت کند، بنابراین مفهوم اصلی عافیت در فرهنگ اسلامی، طلب آرامشی می‌باشد که ریشه در بخشش الهی دارد.

وی افزود: آنجا که می‌گوییم خدایا ما را عفو کن و به ما عافیت بده، یعنی موقعیتی که در آن قرار می‌گیریم و عملی که انجام می‌دهیم، مورد رضایت خداوند باشد. عفو نیز یعنی همان عافیت و بخشش الهی که باعث می‌شود انسان در تمام صحنه‌ها با آرامش و سکون به زندگی خود ادامه دهد.
وی تصریح کرد: عافیت مثبت به این معناست که انسان از خداوند بخواهد تا در تمام کارها وی را مورد رضایت خود قرار داده و به انسان نیرو دهد تا بتواند با روحیه تلاش و کوشش و صرف هزینه به درجاتی از کمال دست یابد؛ اما اگر انسانی بدون تلاش از خداوند چیزی را بخواهد، این طلب عافیت او جنبه منفی پیدا می‌کند.
این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: عافیت‌طلبی منفی آنجایی است که انسان هیچ‌گونه تلاش و فداکاری انجام نداده و هزینه‌ای را صرف نکند، چنین انسانی هیچ‌گاه به عافیت نخواهد رسید. سنت الهی این است که اگر انسان می‌خواهد به درجاتی از کمال دست یابد، باید هزینه‌اش را بپردازد.

سپاهی ادامه داد: تعبیر عافیت‌طلبی که معمولا به شکل منفی استفاده می‌شود، به این معناست که انسان بخواهد به عافیتی خودخواهانه بدون پرداخت هیچ‌گونه هزینه معقول دست یابد که در نهایت باعث سقوط انسان می‌شود.