سید سلمان صفوی، رئیس مرکز بینالمللی مطالعات صلح لندن، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با بیان این که رسانههای غربی از بُرد خبری بیشتری نسبت به رسانههای اسلامی برخوردارند، گفت: جذاب بودن از جهت کمیت، متنوع بودن خبرها، حرفهای بودن اخبار، تسلط زبان انگلیسی بر فرهنگ و تعاملات بینالمللی، ارائه نقطه نظرات متفاوت، چندصدایی بودن، دولتی نبودن، استقلال از حکومتها و حساس بودن به افکار عمومی، عوامل مهم و تأثیرگذار در افزایش مخاطبان رسانههای غربی هستند.
وی در ادامه به عواملی که موجب شده رسانههای ما نتوانند همپای رسانههای غربی رقابت کنند، اشاره و تأکید کرد: تبلیغ مستقیم مسائل عقیدتی، غیرحرفهای بودن، مطیع دستورات مقامات بالاتر بودن بدون توجه به نیازهای مخاطب، عدم مخاطبشناسی، کمبود خبرنگار حاضر در صحنه رخدادها و دستمزد اندک خبرنگاران که بیشک در کمیت و کیفیت خبرها تأثیرگذار است، عواملی هستند که رسانهها را ضعیف کردهاند.
رئیس مرکز بینالمللی مطالعات صلح لندن اضافه کرد: غیررقابتی بودن رسانهها اسباب عدم توجه آنها به جذب مخاطب است. اغلب رسانههای ما جیرهخوار حکومت هستند و به حمایت بینندگان و جلب توجه آنها نیازی ندارند چراکه در هر حال بودجه آنها از سوی حکومتها تأمین میشود.
سید سلمان صفوی در پاسخ به این سؤال که نقاط ضعف رسانههای اسلامی چه عواملی هستند، بیان کرد: گرفتن بودجه و مطیع حکومت بودن، عدم استقلال مالی و فکری نقاط ضعف اساسی رسانههای جهان اسلام است. این وابستگیها مانع ابتکار، خلاقیت، تنوع و توجه به نیازهای مخاطب شده است. رسانههای منطقه بیشتر نوکر حکومت هستند تا اینکه در خدمت مردم و چرخش آزاد اطلاعات، دانش وهنر.
وی ادامه داد: مطالب مطرحشده در برخی رسانهها اغلب ناظر به نیازهای انسان و جامعه امروز نیست و از سوی دیگر برخی ازآنها با دادن اطلاعات غلط و یا توهین به مقدسات مذاهب دیگر اسباب ترویج واگرایی در جهان اسلام شدهاند. برای مثال، برخی از برنامههای مداحی و عزاداری عموما ضعیف و بیمحتوا هستند و باعث دور شدن جوانان وعدم رغبت آنها شده است. نکته دیگر اینکه هنر دررسانههای اسلامی حضوری جدی و جذاب ندارد.
افکارعمومی؛ تعیینکننده سیاستهای رسانههای غربی
رئیس مرکز بینالمللی مطالعات صلح لندن در بخش دیگری از سخنانش، درباره افراد یا گروههای تاثیرگذار در سیاستهای رسانههای غربی، گفت: در وهله اول افکار عمومی در تعریف این سیاستها تاثیرگذاراست. مثلا در غرب چون امنیت حیطه شخصی مهم است افشاگری «اسنودن» و منعکس شدن آن در گاردین و روزنامههای دیگر بر اساس پاسخگویی به حساسیتهای شهروندان است؛ ضمن اینکه رسانهها خود قدرت مستقل در غرب هستند و یکی از بازیگران ساختار قدرت بهشمار میروند. یعنی اینکه آنها نقش مهمی در سیاستگذاری دارند.
وی در پاسخ به این سوال که "بیطرفترین رسانه غربی و عربی در خصوص مسائل جهان اسلام کدام است" عنوان کرد: شبکههای تلویزیونی «دیسکاوری» و «نشنال جئوگرافی» نسبتا بیطرف هستند! توجه داشته باشید که رسانه خود یک قدرت مستقل اقتصادی در غرب است که تولید ثروت و قدرت میکند. رسانه برخلاف تصور رایج در ایران فقط مصرفکننده بودجه دولت نیست.
سید سلمان صفوی همچنین جنگ داخلی در کشورهای اسلامی را مانع راهاندازی ماهواره مستقل و توسعه خبررسانی دانست و تأکید کرد: جهان اسلام متاسفانه دچار جنگ داخلی است و هر کشوری ساز خود را میزند. سیاستهای ایران هم در رابطه با وحدت جهان اسلام و تقریب مذاهب تاکنون با اقبال خوبی روبرو نشده و در جهان اسلام شعله جنگ داخلی در عراق، یمن، افغانستان، سوریه و لیبی آتش به زندگی مردم و وحدت و همگرایی زده است.
رئیس مرکز بینالمللی مطالعات صلح لندن در ادامه سخنانش وجود شبکههای مجازی را باعث چرخش آزاد اطلاعات در جهان دانست و توضیح داد: شبکههای اجتماعی مجازی از تحولات شگرف چند سال اخیر هستند که نقش مهمی در جهان دارند و این نقش هر روز بیشتر نیز میشود. شبکههای مجازی تبدیل به یک رسانه مستقل از شبکهها و رسانههای رسمی شدهاند. این شبکهها با اهریمن سلطه یک گروه بر جامعه بشری مقابله کرده و چرخش آزاد اطلاعات را تسهیل میکنند و غول استبداد را از میان میبرند.
وی در پایان سخنانش دارا بودن تیم تخصصی و حرفهای، مخاطبشناسی، توجه به نیازهای جامعه و انسان امروز، اهمیت دادن به مسائل حقوق بشر، توجه به حقوق زنان، کارگران، مهاجران، مبارزات ملتها علیه استبداد و استعمار را عوامل مهم پویایی رسانهها خواند و گفت: این عوامل در پویایی رسانهها بسیار مهمند ولی استقلال مالی از حکومتها رمز اصلی پویایی رسانه است.